Gemi ve yat ihracatının yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25 artış göstererek 304 milyon dolara çıkması, 2013 için 1 milyar dolar ihracat hedefleyen sektörü umutlandırdı.
Sektöre ilişkin son ihracat rakamlarını değerlendiren İstanbul Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği Başkanı Başaran Bayrak, bu yılın ocak ve şubat aylarında ihracatın yıllık bazda arttığının, martta ise düştüğünün hatırlatılması üzerine, gemi ve yat ihracatının diğer sektörlerde olduğu gibi mevsimsel etkilere bağlı olarak artış ya da azalış göstermediğini söyledi.
Sektörde üretimin genellikle sipariş üzerine gerçekleştiğini belirten Bayrak, bu yüzden yıl içerisinde zaman zaman normalin dışında artışlar ve düşüşler görülmesini olağan karşılamak gerektiğini söyledi.
Bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 25 artan gemi ve yat ihracatı hakkında da görüşlerini paylaşan Bayrak, "Ocak-mart dönemindeki ihracat rakamları bizi ihracatın gelişmesi konusunda umutlandırdı. Bu yıl için öngördüğümüz 1 milyar dolar ihracat hedefini aşacağımızı düşünüyoruz" diye konuştu.
"Bankalar çekingen davranıyor"
Merkez Bankasının faiz indirimi kararının sektörün finansmanına erişimini kolaylaştırıp kolaylaştırmayacağına ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Bayrak, kararın sektöre çok fazla bir yansıması olmadığını dile getirdi.
Gemi sektörünün ana sorununun yeterince desteklenmemesi olduğuna işaret eden Bayrak, "Bankalar, sektörümüzün genel durumunu bahane ederek finans desteği konusunda çekingen davranıyorlar" ifadesini kullandı.
Son büyüme rakamlarını da yorumlayan Bayrak, bu yıl büyüme hızının geçen yıldan daha iyi olması için ekonomi politikaları ile tüketimin teşvik edilmesi gerektiğini belirtti.
Anılan teşvikin cari açığa olumsuz yansıyacağını dile getiren Bayrak, "İhracata yönelik üretimi artırarak ekonomiyi büyütmek hem daha sağlıklı ekonomik büyüme sağlar hem de kontrol edilebilir cari açık oluşturur. Döviz kuru mutlaka kontrol altına alınmalı, TL'nin değerlenmesinin önüne geçilmelidir" dedi.
"Sektör krizde dirençli çıktı"
Küresel krizin etkilerinin gemi ve yat sektörü açısından bir süre daha devam edeceğini öngördüklerini anlatan Bayrak, buna karşın geçen yıl dibi gördüklerini, bu nedenle üretim ve ihracatın yavaş da olsa artış göstermesini beklediklerini kaydetti.
Gemi ve yat sektörünün hala krizi fırsata çevirme şansı bulunduğunu belirten Bayrak, şunları söyledi:
"Bu kriz Avrupa'da gemi sektörünü hemen hemen bitirdi. Bizim sektörümüz beklenenin üzerinde dirençli çıktı. Tamir, bakım ve diğer faaliyetlere yönelerek kısmen de olsa çalışmalarına devam etti.
Ancak elbette bu şekilde devam edemez. Daha fazla niş (özel bir kitle için gerçekleştirilen, odaklanmış pazarlama) üretime yönelmeli, müşteri talebine göre üretim yapacak şekilde yapılanmalı, Uzakdoğu ile rekabet etmektense özellikli ürünler üretmeli, bu arada devlet de mutlaka rekabetçiliği destekleyici teşvikler sağlamalıdır."
Bayrak, Türk gemi ve yat sektörünün ana pazarı Avrupa ülkeleri olduğundan yeni pazar arayışlarına yöneldiklerine dikkati çekerek, Afrika, Rusya, Ortadoğu ve diğer Arap ülkeleri ile ilişki kurduklarını, Fas, Rusya gibi ülkelere yönelik ticaret heyetleri oluşturduklarını söyledi.
Gelecek yıllardaki ihracat rakamları açısından belirleyici olan sipariş defterlerine bakıldığında önceki yıla göre somut bir artış gözlenmediğini bildiren Bayrak, şunları kaydetti:
"İhracatımızdaki artış daha önce alınan ama kriz nedeniyle geciken siparişlerden kaynaklanıyor. Ancak, dibi gördük ve gerekli desteği gördüğümüzde hızla bir iyileşme olacağını biliyoruz. Her şeye rağmen özellikle gemi inşaatı konusunda Avrupa'nın en önemli üreticisi ülkeyiz ve gerek stratejik konumumuz gerekse kalite standartlarımız bizim en önemli avantajlarımızdır. En önemli eksiğimiz ise maliyetlerimizdeki artışlar ve çok pahalı finansal yapımızdır."
