Kafkas Üniversitesi Eğitim Fakültesi Tarih Eğitimi Anabilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Yaşar Kop, "Sarıkamış Harekatın'da sonra Hazar Denizi'nin ortasında bulunan Nargin Adası'nda 10 bin asker ve sivil esir alındı. Burası sadece Türkler için değildi" dedi.
Kop, Sarıkamış Harekatı'nın gündemde bulunduğunu belirterek, bu konuda karşılıklı fikirlerin ortaya atıldığını ifade etti.
Sarıkamış Harekatı sırasında Enver Paşa'nın dönemin Harbiye Nazırlığı ve Genelkurmay Başkanlığı'nı vekaleten yürüten bir komutan olduğunu anlatan Kop, şunları kaydetti:
"Enver Paşa ilk etapta savaşa sıcak bakmamış. O gün öyle olayla olmuş ki, birileri Enver Paşa'yı savaşa sürüklemiş. 7-17 Kasım tarihleri arasında gerçekleştirilen iki muharebede Ruslar 7 bin askerini kaybetmiş ve kaçmaya başlamışlar. 3. Ordu'ya bağlı 10. Kolordu'nun başındaki Albay Hafız Hakkı Paşa'nın rapor hazırlayıp, 'Lütfen Paşam hadi taarruza geçelim' diye bir raporu var. 6-7 Kasım tarihlerinde Rus donanması tarafından 3 gemimiz batırıldı. Bunlar keşif uçağı getiriyor, tek kullanımlık silah ve bir de levazımat getiriyor. Gemiler Rus donanmasının hakim olduğu Karadeniz sahilinde batırılıyor."
-"Nargin Adası bir esir kampıydı"
Son zamanlarda medyada çıkan Sarıkamış Harekatı'na ait görüntülerin Hazar Denizi'nin ortasında bulunan Nargin Adası'nda çekildiğini savunan Kop, adaya "Cehennem Adası" ve "Yılanlı Ada" da denildiğini kaydetti.
Kop, adanın 1. Dünya Savaşı'na kadar azılı Rus suçlularının hapsedildiği bir yer olduğunu ancak 1. Dünya Savaşı'nın ardından esir kampı olarak kullanıldığını belirterek, şöyle konuştu:
"Oradaki görüntülere baktığımızda teşbihte hata olmazsa Kerbela benzeri olaylar yaşanmış. Su yok, bitki örtüsü yok, her taraf yılan var ve orada 10 bine yakın, Kafkasya cephesinden sonra 7 bine yakın askerimiz 200 subayımız ve malzemelerimize el konuldu ve esir edildi. Sarıkamış Harekatın'dan sonra Hazar Denizi'nin ortasında bulunan Nargin Adası'nda 10 bin asker ve sivil esir alındı. Burası sadece Türkler için değildi. 15-20 kişinin bir kaptan yemek yediği görüntülere kadar, Rus askerlerinin kurşuna dizmesine kadar bir sürü yürekleri sızlatan vahim görüntüler var."
Esir alınan 10 bin kişinin Sarıkamış Harekatı'nda şehit düşen askerlerden ayrı olduğunu anlatan Kop, "Nargin Adası'nda alınan esir sayımız 10 bin civarında ve içinde sadece askerler yoktu" diye konuştu.
Yılan adası
Azerbaycan'ın başkenti Bakü'nün karşısında, Hazar Denizi'nde bulunan Nargin Adası, 3.1 kilometre uzunluğu ve 900 metre eni ve yaklaşık 900 dekarlık yüzölçümüyle bölgenin en büyük adası. Su kaynağı ile bitki örtüsü bulunmayan ada, yılanlarıyla ünlü. Bu yüzden tarihte Yılan Adası olarak da anılır. Rusların uzun yıllar "hapishane ada" olarak kullandığı Nargin'de ilk yapılaşma, 1814'te yapılan bir deniz feneriydi.
