Karadeniz’deki petrolün çıkarılması için ABD ve Brezilya’ya ait gemilerle anlaşma yapıldı. Gemiler 2009’da Karadeniz’e gelerek petrol çıkarmaya başlayacak.
Başta doğalgaz ve petrol olmak üzere enerji ithalatının gittikçe daha pahalı hale gelmesi dünyanın pek çok bölgesinde olduğu gibi ülkemizdeki yetkilileri de harekete geçirdi. Bu da gemi inşa sanayinde hayli yol alan Türk tersanelerinin önüne yepyeni bir hedef konmasına yol açtı: Petrol platformu inşası. Alınan bilgilere göre, gelişmiş ülke teknolojileri kullanılarak yapılacak platformların biri Karadeniz diğeri Ege Denizi’nin derin sularında petrol arayacak.
10 milyar varil rezerve sahip olduğu tahmin edilen Karadeniz’deki petrolün 2015’te çıkarılmaya başlanacağı ve ülke ihtiyacının yarısını tek başına karşılayacağı belirtiliyor. Söz konusu iki petrol platformunun inşa edilebileceği tersanelere ilişkin ilk araştırmalar tamamlandı. İki platformun ilk etapta Tuzla tersanelerinde yapılması düşünüldü.
Ancak, dev platformun Karadeniz’e taşınması sırasında boğaz köprülerine takılacağı ve kesilme işleminin ilave zaman kaybına yol açacağı değerlendirildi. Bu görüş üzerine Ege’de arama yapacak platformun Tuzla’da, Karadeniz’de kullanılacak platformun da Ereğli’deki tersanelerde yapılmasının uygun olacağı sonucuna varıldı. Şu ana dek kamuoyuyla paylaşılan bilgilere göre, yapılması düşünülen her bir petrol platformunun Türkiye’ye 450 ila 500 milyon dolar arası bir maliyeti olacak. Dolayısıyla iki platform için bütçeden yaklaşık 1 milyar dolar çıkacak.
Platformunun günlük kirası 500 bin dolar olduğu düşünüldüğünde her bir platform 3 yıl içerisinde kendi kendini amorti etmiş olacak. Konuyla ilgili bilgi veren yetkililer, İspanya’dan platform kiralamak istediklerini belirterek, "5 yıl için 1 milyar dolar kira istediler. Bütün bunlar göz önüne alınınca kendi platformumuzu kendimiz yapmaktan başka çaremiz yok" dediler.
Başbakandan: “hemen başlayın talimatı”
Edinilen bilgilere göre, petrol platformu yapma projesi geçtiğimiz günlerde Enerji Bakanlığı tarafından Başbakan Tayyip Erdoğan’a sunuldu. Projeyi dinleyen Erdoğan, "Hemen başlayın" talimatı verdi. Proje Milli Güvenlik Kurulu’ndan da büyük destek gördü. Bunun üzerine yetkililer platformu inşa ettirmek üzere Amerikan firmalarıyla İskandinav birliği ülkelerindeki firmalarla görüşmelere başladı. Türkiye’nin açık denizlerde petrol ve doğalgaz sondajı yapacak gemisi bulunmuyor.
Bununla birlikte sadece jeolojik araştırmalar yapabilen Sismik-1 ömrünü tamamladı. Aynı özelliğe sahip Piri Reis gemisi de açık denizde uzun süre kalamıyor. Bu nedenle son dönemde Karadeniz, Ege ve Akdeniz’de petrol aramalarını hızlandıran Türkiye , platformu kiralamak zorunda kalıyor. Türk gemi inşa sektörünün henüz platform yapacak düzeyde olmadığını belirten sektörel yetkililer, bununla birlikte 50–60 milyon dolarlık altyapı yatırımlarıyla tersanelerin platform yapımına uygun hale getirilebileceğini savunuyorlar.
Karadeniz petrolü cazip
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, “Karadeniz’de petrol bulunduğuna” ilişkin haberlerin doğru olduğunu ancak petrolün 'şu an için çıkartılamadığını' söyledi. Bakan Güler, “Karadeniz’de petrol araması yapacağız. Sismik araştırmalar olumlu çıktı. Ancak petrol çok aşağıda olduğu için özel arama gemileri gerekiyor. Şu anda gemi yok. Bu gemiler çok özel gemiler ve bizim böyle bir gemimiz yok. ABD ve Brezilya’nın gemileri var. Bunlar da şu anda çalışıyorlar ve meşguller. Biz beklemek zorundayız. Gemilerin kullanımı için görüşmeler yaptık. Sıramızı bekliyoruz. 2009 yılına ilişkin sözleşme imzalandı. 2009’da gemiler Karadeniz’e gelecek ve petrol çıkartılmaya başlanacak” dedi.
Bakan Güler, gemilerin Karadeniz’de açılacak 7 kuyuda çalışacağını da bildirdi. Güler, “Petrol çok aşağıda olduğu için özel arama gemileri gerekiyor. Bunun için çalışma yapıyoruz. Şimdi Petrol Bross’un bir çalışması var; Brezilya Şirketi’nin, Meksika Körfezinde benzer bir çalışma yaptığı biliniyor. Bir de şimdi ABD’lilerle bir çalışma var. Biz de bu çalışmaların bitmesini bekliyoruz. Güler, “Karadeniz’de petrol olup olmadığı net değil mi?” sorusu üzerine, “Şimdi sismik sonuçlar olumlu. Bu sadece bizim karar verip yaptığımız bir araştırma değil. Dünyanın sayılı şirketlerinin yaptığı inceleme ve araştırmalar bunu gösteriyor. Ümit ediyoruz ki, inşallah matkabın ucu değecek. Olumlu beklentilerimiz var” yanıtın verdi.
Gözler Karadeniz’e çevrildi
Söz konusu petrol arama ve çıkartma gemilerinin 80/90 civarında özel pervaneye sahip gemiler olduğu ve özel bilgisayar yazılım ve sistemleri ile rüzgârdan akıntıya kadar her türlü değişimleri anlık olarak algılayan sistemlerin, pervanelere yön verdiği, bu sayede gemilerin deniz üzerinde aynı noktada durup, çalışma yapabildiği belirtildi. Türkiye’nin gemi sanayinde ilerlemiş bir ülke olmasına karşın, bu tür özel gemilere ve özel yazılım ve sisteme sahip gemilere sahip olmadığı da kaydedildi.
Karadeniz’de ve özellikle Türk karasularında zengin ve kaliteli petrol yataklarının olduğu yeni keşfedilmiş değil. Enerji uzmanları bu yatakların çok önceden bilindiğini ancak çok derinde olduğu ve petrolü çıkartma maliyetinin yüksek olduğu için rezervler üzerinde bugüne kadar çalışma yapılmadığını belirttiler. Ancak son aylarda petrol fiyatlarının artması ve Ortadoğu petrol rezervlerindeki nispi azalma sonrasında, gözlerin Karadeniz’e çevrildiği de ifade ediliyor. Uzmanlar; “Artık Karadeniz petrolünü çıkartma ve kullanma zamanı geldi. Artık üretim maliyeti karşılanabilir düzeyde” diyorlar.
Kaynak: Perşembe Rotası
