Avrupa Komisyonu’nun AB Bilgi Merkezi, Su/Atık Su, Katı Atık Sektörü Kapasite Artırma Projesi kapsamında, İskele Bekirpaşa Lisesi öğrencileriyle Yeniboğaziçi/Aysergi’de ve Gazimağusa Türk Maarif Koleji (GMTMK) öğrencileriyle de Mağusa Palm Beach sahilinde plaj temizleme etkinliği gerçekleştirildi.
Sahil temizliği sırasında Yeniboğaziçi bölgesinde 40 battal boy çöp poşeti dolusu katı atık toplandı, çözünmesi 50-100 yıl arasında değişen 21 adet bebek bezi bulundu. Palm Beach sahilinde ise 2 bin 421 adetle sigara izmariti en fazla rastlanan atık olarak kayıtlara geçti. Her iki günde de yaklaşık 50’şer kişilik öğrenci grupları aktif katılım gösterdi. Yeniboğaziçi sahilinde bir kilometrelik alan, Palm Beach sahilinde ise takriben yarım kilometrelik alan, atıktan büyük oranda arındırıldı. Plaj temizleme etkinlikleri, Mağusa Suriçi Derneği’nin (MASDER) yürüttüğü AB finansmanlı “Deniz Atıkları-Temiz Sahiller için El Ele Projesi”, Genel Orta Öğretim Dairesi ve Talim Terbiye Dairesi tarafından, Yeniboğaziçi/Aysergi ve Mağusa/Palm Beach bölgelerinde organize edildi. AB tarafından finanse edilen “Deniz Atıkları-Temiz Sahiller için El Ele Projesi” aynı zamanda 2016 yılında Stelios Kıbrıs- İki Toplumlu Projeler Ödülüne de laik görülmüştü. Temizlik etkinlikleri, etkinliğin amaçları ile sağlık ve güvenlik prosedürleri hakkında bilgilendirme konuşması, çöplerin toplanması ve geri dönüşüm için malzemelerin ayrıştırılması, atıkların sınıflandırılması ve verilerin MASDER tarafından Avrupa Birliği Deniz Atıkları veri tabanına girilmesinden oluşan üç aşamada gerçekleştirildi.
Önemli projelere bütçe ayrıldı
Kıbrıs Türk toplumuna yönelik AB Yardım Programı hakkında şu bilgiler verildi: “Avrupa Birliği; Kıbrıs Türk toplumuna yönelik Mali Yardım Programı çerçevesinde, Güngör/Koutsoventis’de merkezi zararsız katı atık düzenli çöp depolama alanının ve bunun yanında bir de küçük ölçekli zararlı atık depolama tesisinin inşası, Mağusa’da bir katı atık transfer istasyonunun inşası ve Dikmen çöp alanının restorasyonu gibi önemli çevre konulu alt yapı projelerine toplam 32,5 milyon € miktarında bir bütçe ayırdı. Projelerin kapsamında, 2008 yılında Kıbrıs Türk toplumunun uyguladığı katı atık master planında öngörülen kısa dönemli öncelikli önlemler de yer alıyor.
Bunlara ek olarak okullar ve sivil toplumun güçlendirilmesi ile ilgili portfolyolarla da AB, Kıbrıs Türk toplumunda çevrenin korunması ve çevre bilincini artırmaya yönelik birçok projeye destek sağlıyor. Kıbrıs’ın kuzeyinde sivil toplumun güçlendirilmesi; diyalog kültürünün geliştirilmesi; toplum yaşamına katılım ve hoşgörü, barış, aktif yurttaşlık gibi değerlerin teşvik edilmesi için kilit bir öneme sahip. Avrupa Birliği, 2007’den itibaren sivil topluma yönelik toplam 9.5 milyon € tutarında bir bütçe ayırdı. Avrupa Birliği, okullara ve yaşam boyu öğrenim kurumlarına yönelik toplamda 7.5 milyon €’u 7 proje teklif çağrısı ile tahsis etmiştir. 2016 yılına kadar toplamda 97 okul ve yaşam boyu öğrenim projesi bu hibelerden yararlandı.
Avrupa Birliği’nin atık yönetim yaklaşımı ise şöyle: Atık politikalarının belirlenmesinde ve işletme seviyesinde atık yönetiminde aşağıda belirtilen öncelik sırasını düzenleyen “atık hiyerarşisi" temeline dayanmaktadır: önleme, yeniden kullanım (için hazırlama), geri kazanım ve en az tercih edilen seçenek olan bertaraf etme. Buna uygun olarak 7’nci Çevre Eylem Programı AB atık politikası için öncelikli hedefleri oluşan atık miktarını azaltmak; geri dönüşüm ve yeniden kullanımın en yüksek seviyeye çıkartmak; çöp yakma işleminin sadece geri dönüştürülemeyen malzemelerle sınırlandırmak; düzenli depolamayı, geri dönüştürülemeyen ve geri kazandırılamayan atıklara aşamalı olarak azaltmak; tüm üye devletlerde atık politikası hedeflerinin bir tamam uygulanmasını sağlamak.
Atıkları kaynaklara dönüştürmek, döngüsel ekonominin anahtarıdır. Avrupa mevzuatında yer alan hedef ve amaçlar; atık yönetiminin iyileştirilmesi, geri dönüşümde inovasyonun tetiklenmesi, düzenli depolama alanı kullanımının sınırlandırılması ve tüketici davranışlarının değiştirilmesi için teşviklerin oluşturulmasının arkasındaki kilit etkenlerdir. Yeniden imal eder, yeniden kullanır, geri dönüştürürsek ve bir sanayi dalının atıkları diğerinin ham maddesini oluşturursa, atıkların ortadan kalktığı ve kaynakların etkin ve sürdürülebilir bir biçimde kullanıldığı daha döngüsel bir ekonomiye geçiş yapabiliriz”.
DENİZ HABER AJANSI
