Türk-Yunan mübadelesinin 90. yılında her iki halkın mübadelede yaşadığı drama dikkat çekmek, Türk ve Yunan halkları arasındaki dostluğu, sevgiyi, dayanışmayı geliştirmek ve toplumsal barışa katkıda bulunmak amacıyla 26 - 29 Ekim tarihlerinde Yunanistan'ın Selanik, Kılkış, Kavala ve Drama bölgeleri ziyaret edilecek. Tuzla Belediyesi tarafından organize edilen geziye 750 mübadil, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ve basın mensupları katılacak.
26 Ekim sabahı Karaköy Limanı'ndan başlayacak ve 4 gün sürecek gemi yolculuğunda mübadiller, Atatürk'ün Evi, Selanik Kalesi, Bizans Duvarları, Hisar Kalesi, Müzeler, Türk-Osmanlı eserleri ve atalarının yaşadığı köyleri, sokakları, evleri görme fırsatı bulacaklar. Ayrıca gemi yolculuğu esnasında mübadillere yönelik, mübadeleyle ilgili konferans, konser, sahne gösterileri ve film gösterimleri gibi etkinlikler düzenlenecek.
Tuzla Belediye Başkanı Dr. Şadi Yazıcı, mübadil çocukları ve torunları ile birlikte heyecanlı bir bekleyiş içinde olduklarını belirterek, "Hatıraların canlanacağı, anıların paylaşılacağı keyifli bir yolculuk olmasını diliyorum. Yoğun bir katılımın söz konusu olduğu gezide katılımcılara yolculuk süresince keyifli zaman geçirecekleri kültürel etkinlikler, Balkan, Rumeli şarkılarının söyleneceği konserler, mübadillerin hikaye edildiği filmler ve diziler gösterilecek." açıklamasını yaptı.
1923 yılında Yunanistan'dan gelen mübadiller, Selanik, Kavala, Preveze limanlarından gemilerle başta İstanbul Tuzla olmak üzere İzmir, Samsun, Antalya, Mersin, Çeşme, Erdek ve Ayvalık limanlarına taşındılar ve bu limanlardan iskan bölgelerine sevk edildiler. Türkiye'den giden Rumlar için de aynı limanlar kullanıldı. Zorlu bir yolculukla limanlara ulaşan mübadiller yeni yaşamlara yelken açtılar ve geçen zaman içerisinde o yılları sık sık hatırlayarak acılar bir daha yaşanmasın diye dua ettiler. Savaşları, göç yollarındaki acıları, yoksullukları, can korkusunu ve daha nice yaşanan dramları kimse bir daha yaşamasın istediler.
TÜRK-YUNAN MÜBADELESİ NEDİR?
Türk-Yunan Mübadelesi, 1923 yılında Lozan Antlaşması'na ek protokol uyarınca Türkiye ve Yunanistan arasında, kendi ülkelerinin yurttaşlarını din esası üzerine zorunlu göçe tabi tutmasıdır. İki ülke arasında yapılan bu uygulamaya Mübade, göçe tabi tutulan kişilere de mübadil denir.
Mübadele ile 1 milyon 200 bin Ortodoks Hıristiyan Rum Anadolu'dan Yunanistan'a, 500 bin Müslüman Türk de Yunanistan'dan Türkiye'ye göç etmek zorunda kalmıştır. Mübadelede Drama, Girit, Kavala, Selanik, Vodina ve Yanya'dan Türkiye'ye gelen nüfus Doğu Trakya ve Batı Anadolu'da Rum azınlığın ayrılışı ile boşalan yerlere iskan edilmişlerdir. Mübadillerin yoğun olarak Adana, Balıkesir, Bilecik, Bursa, Çanakkale, Edirne, İstanbul, İzmir, Kırklareli, Kocaeli, Manisa, Mersin, Samsun ve Tekirdağ'da iskan edilmişlerdir. Değişimin çok büyük bir bölümü 1923-1924 yıllarında gerçekleşmiştir.
