Boğazları korumak ortak çıkardır

02.10.2004 20:28

Transtrakya Projesi'nin yapımcısı Rus Transneft şirketinin Türkiye'deki ortağı Anadolu İnşaat A.Ş.'nin Genel Müdürü Ali Apaydın DenizHaber'e açıkladı...

TranstrakyaProjesi'nin yapımcısı Rus Transneft şirketinin Türkiye'deki ortağı Anadoluİnşaat A.Ş.'nin Genel Müdürü Ali Apaydın ile küresel petrol trafiği veboğazların gelecekteki rolü üzerine söyleştik. Transtrakya Projesi'nin çıkış noktasını anlatabilir misiniz? Uluslararası petrol taşımacılığı bağlamında, İstanbul veÇanakkale Boğazlarının güvenliği ve genel anlamda bu coğrafyadaki çevreninkorunması konusu artan ölçüde salt Türkiye'nin endişesi olmaktan çıkmış, baştaKaradeniz'e komşu ülkeler olmak üzere uluslararası kamuoyu gündemineyerleşmiştir. Bu çerçevede, bölgeden dünya pazarlarına artan oranlarda petrolsevkıyatının güvenli, istikrarlı, ekonomik ve ticari rasyonele sahip bir yapıyakavuşturulması hem üretici ülkelerin, hem de tüketici ülkelerin ortak çıkarıhaline gelmiştir. Bu husus, özellikle Irak savaşı sonrasında ve petrolfiyatlarının geldiği bu seviyelerde çok daha önemli bir boyut kazanmaktadır. Birbaşka deyişle, Rusya ve Avrasya kaynaklı petrollerin dünya pazarlarına uzunvadeli bir perspektifle, en süratli ve en istikrarlı yoldan sevki küresel petrolpazarlarının istikrarı bakımından da hayati önem kazanmıştır. Kamuoyunda Boğazby-pass'ı olarak adlandırılan projeler bağlamında son zamanlarda Türkiyeüzerinden geçmesi öngörülen projeler ön plana çıkmıştır. Bunun temelnedenlerinin başında Rusya yönetiminin ve genel anlamda Rus petrol sektörününTürkiye geçişli bypass projelerine ve özellikle Trakya güzergahına sıcak bakmayakarar vermiş olması gelmektedir. Bu güzergah fikir olarak doksanlı yıllardazaman zaman gündeme getirilmiş olsa da bir türlü somut bir proje halinedönüştürülememiş, nihayet kuvvetli bir alternatif olarak ortaya çıkışıRusya'nın ham petrol boru hatları sahibi ve operatörü Transneft şirketinin,Anadolu İnşaat Makine Sanayi ve Dış Ticaret A.Ş.'nin geliştirdiği 'TRANS-TRAKYAProjesi'ne katılma kararıyla mümkün olabilmiştir. Şirketimizin Rus Devlet PetrolYapılarına gerçekleştirdiği sunumun ardından Transneft ile Proje hakkında görüşalışverişinde bulunulmuş ve uzun bir hazırlık döneminin ardından Mayıs 2004itibariyle Transneft şirketi Yönetim Kurulu'nda Projemiz onaylanarak yürürlüğegirmiştir. Halihazırda Rusya kaynaklı petrollerin geçmesi planlanan Trans-TrakyaBoru Hattı'na aynı zamanda Türkiye de destek vermektedir. Transtrakya Projesi, kısa vadede yıllık 160 milyon tonluk petroltrafiğine maruz kalacak Türk Boğazları'nı ne kadar by-pass edebilecek? Malumdur ki, uluslar arası antlaşmalar gereği deniz yoluylataşımacılığa konu bu tür yüklerin boğazlardan geçişinin yasaklanması mümkündeğildir. Yıllardır detaylı olarak üzerinde konuşulan bu süreç, özellikle geçensene hayata geçirilen Boğaz Emniyet ve Kontrol Sistemi vasıtası ile az da olsaBoğazlardaki emniyetli geçiş dönemini başlatmıştır. Bununla beraber, TürkBoğazları’ndan güvenli olarak geçebileceği hesaplanan rakam 80 milyon tondur veBoğazlarımızın fiziki kapasitesi bellidir. Geçen sene taşınan ham petrol miktarıortalama olarak 90 milyon tondur ve bunun önümüzdeki 3 sene içerisinde 120milyon tona kadar çıkması beklenmektedir. Projemizin hayata geçmesiyle beraberboru hattına yönlendirilecek olan 60 milyon ton ile boğazlarımızdan geçen hampetrol miktarı yarıya inecektir. Küresel petrol trafiğinin orta ve uzun vadedeki değişimleri vebu değişimde Türk Boğazları'nın rolü ne olacak? TRANS-TRAKYA Projesi soğuk savaş sonrasında stratejik mahiyetlipetrol sevkıyatı alanında Rusya ile Türkiye arasında oluşturulmuş ilk somutişbirliği projesidir. Rusya, Transneft'in bu projeye katılmasıyla Avrasya'dakipetrol denklemlerinde Türkiye'nin stratejik ortağı haline gelmektedir. BuTürkiye'nin uzun vadeli çıkarları bakımından vazgeçilmez bir öneme sahiptir. Projenin Saros Körfezi'ne büyük zarar vereceğiiddia ediliyor.Transtrakya ne kadar çevreci? Proje en ileri çevre dostu teknoloji ile donatılmış bir hampetrol boru hattı projesidir. 'TRANS-TRAKYA’nın kullanacağı muhtemel güzergah,başlangıç ve bitiş noktaları tüm çevre parametreleri dikkate alınarak,belirlenecektir. Bizim yaklaşımımız, Projemizin, Trakya'nın Karadeniz KıyısındanEge Kıyısına uzanacak şekilde gerçekleşmesi yönündedir. Yani, Kıyıköy veİbrikbaba’dan değil. Bu yüzden şu anda 197 kilometre olarak tanımlanan Projeuzunluğunu, gereklilikler çerçevesinde 220 kilometreye kadar uzatabiliriz. BoruHattı Projeleri, özellikle son yıllarda, en yüksek teknoloji kullanılarak hayatageçirilmekte, ve başlangıç ve bitiş noktalarında kullanılan yükleme/boşaltımsistemleri de aynı derecede özenle yapılmaktadır. Bu özene, boru hattı sistemikadar bu sistem için gelip gidecek olan petrol tankerleri de dahildir. Proje'ninen önemli ortaya çıkış amacı İstanbul ve Çanakkale Boğazları'ndan geçen petroltankerlerinin çevresel etkilerini minimize etmektir. Proje şu an hangiaşamada? Şu anda Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı'na bağlı Petrol İşleri GenelMüdürlüğü'ne yapmış olduğumuz 'Belge' başvurumuzun sonuçlanmasını bekliyoruz.Bundan sonra 6 ay içersinde detaylı mühendislik çalışmalarını tamamlayıpinşaatın başlatılmasını planlıyoruz. Projemizin gerçekleştirilmesi için gerekliyatırımın %20 kadar bir oranı özkaynak olarak ve geri kalanı yatırımcıkaynaklardan karşılanacak, Türkiye ekonomisine hiçbir mali yük getirilmeyecek,aksine Proje finansmanı yabancı kaynaklardan sağlanarak ülke ekonomisine büyükkatkılar sağlanmış olacaktır. Projenin Türk gemicilik sektörüne katkısı ne olacak? Proje'nin Türk ekonomisine katkıları yadsınamaz bir gerçek ancak Yöresel anlamdabaktığımızda, Proje'nin Karadeniz kıyısında yılda ortalama 600 tankerin boşaltmave Ege kıyısında 350 tankerin dolum yapacağı dikkate alınacak olursa, her ikiuçta ortaya çıkacak ekonomik canlanma Bölge halkı için yeni iş imkanlarısağlayacaktır. Verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederiz.

SON EKLENEN GALERİLER

Diğer Haberler