Bu yaz Kuzey Kutbu'ndaki Franz Josef Land takımadaları binlerce ton çöp, hurda metal ve petrol ürünlerinden kurtarılacak. Arktika Federal Üniversitesi ve ‘Rus Arktika’ Ulusal Parkı’nın organize ettiği eylem çerçevesinde Rus bilim adamları ve yüksek okullar öğrencileri Kuzey Kutbu’ndaki bu bölgelerde büyük temizlik yapacaklar. 1 Mayıs’ta çevrenin korunmasına yönelik etkinliğin katılımcıları üç günlük eğitim görmesi ve zor kuzey koşullarda çalışmalara hazırlanması için Beyaz deniz kıyısındaki Onega şehrinde bir araya geldiler.
Haziran ayında buzkıran, etkinliğin katılımcıları taşıyan gemiler ve atıkların toplanması ve geri dönüşümü için teçhizat ile kuru yük gemisi Arhangelsk kentinden Franz Josef Land takımadalarına doğru yola çıkacak. Arhangelsk Bölgesi Gençlik Ekipleri Merkezi Müdürü Grigoriy Kovalev, ‘Rusya’nın Sesi’ Radyosuna verdiği demeçte öğrenciler ekiplerinin ilk kez yaz çalışmaları için Kuzey Kutbu’na geleceğini anlattı: ‘Çocukların öğrenci ekibine kabul edilmesi kolay değildi. Bir yere dört aday vardı. Seçim yaş (çocuklar 21 yaşında ve üzeri olmalıydı), öğrenci ekibinde çalışma deneyimi ve iyi sağlık durumu gibi parametrelere göre yapılıyordu. Ekibe en iyileri kabul edildi. Arasında sertifikalı cankurtaranlar, doktorlar, çevre bilimciler yer almaktadır. 2 ay boyunca çocuklar adalarda Sovyet Birliği döneminden kalan, ama artık onarımı yapılmış yapılarda oturuyor olacak. Yapacakları iş zor olacak. Ayrıca yanında ne telefon ne de televizyon olacak. Öğrenciler çöp toplamakla kalmayıp ileride turizm tesisleri olarak kullanılabilecek yapıları yeniden inşaat edecekler’.
Franz Josef Land – Arktika’daki en kuzey Rus takımadalarıdır. Geçen yüzyılın 30’lu yıllarından itibaren aktif şekilde işletilmeye başlanan bu topraklarda meteoroloji istasyonu, hava savuması dahilinde askeri üsleri, havaalanı yer alıyordu. 1990’lı yılların başında bu topraklarda bulunan hemen bütün tesisler kapatılmış, adalar topraklarında yapılar, donanım ve teçhizat, atıklar, kullanılmış yakıt ve endüstriyel yağ ile dolu çok sayıdaki fıçılar kalmıştı. Aradan geçen yıllarda mazot ve gazyağı fıçılarla tanklardan yavaş yavaş akarak toprak ve denizin içine girmiş oldu. Ekolojik durum az kaldı felaket haline dönüyordu. 2010 yılının Nisan ayında bu topraklara ziyaretle gelen Vladimir Putin korkunç tabloyu görünce şaşırıp kaldı ve adalardaki çöpü ortadan kaldırma talimatını verdi. Geçen yılın yazı araştırma çalışmalarından sonra takımadalarda temizliğe başlandı. Çalışmalar Alexandra Land ve Hooker Land adalarında yapılıyordu. Bu yıl ayrıca Rudolf, Heiss, Hoffman ve Graham-Bell adalarında temizlik yapılacak. Rus Arktika Ulusal Parkı Müdürü Roman Yerşov’un ‘Rusya’nın Sesi’ne anlattığına göre bölgeden onlarca bin kullanılmış yakıt ile fıçı dahilinde yaklaşık 8 bin ton çöp ve atığın götürülmesi planlanıyor. Yerşov, ‘2012 yılında çalışmalar sınırlı deneysel çapta gerçekleştiriliyordu. Bu yıl ise biz büyük ölçekli çevre felaketini önlemek niyetindeyiz. Ekiplerimiz okyanus sularuyla karışabilecek yakıt depoları gibi tehlikeli tesisleri yok etmeyi planlıyor’ dedi.
Devlet 2012-2013 yıllarında Arktika’da temizlik çalışmaları için toplam olarak yaklaşık 2 milyar ruble harcayacak. Franz Josef Land topraklarının temizlenmesinin 2020 yılında tamamlanacağı bekleniyor. Arktika’da çöp arasında bulunan birçok eşya, Sovyet Birliği dönemine ait çeşitli araçlar bu arada benzin tankerleri, damperli kamyonlar, traktörler Alexandra Land adasında açılacak Ekoloji Tarih Müzesi’nde sergilenecek.
