• BIST 9079.97
  • Altın 2322.819
  • Dolar 32.3239
  • Euro 34.9361
  • İstanbul 15 °C
  • Ankara 13 °C
  • İzmir 17 °C
  • Antalya 15 °C
  • Muğla 15 °C
  • Çanakkale 12 °C

Türk denizciler Ofer'den mezun

Türk denizciler Ofer'den mezun
İsrail'li işadamı Sammy Ofer
06-10-2005 01:02TÜPRAŞ ve Galataport ihalelerinin ardından Türkiye gündemine oturan Sammy (Sami) Ofer hakkında çok şey yazılıp çizildi. Ama Ofer’in denizcilik sektöründeki niyeti ve İsrail iç politikasındaki rolü gözden kaçtı. Aksiyon, Ofer’in bilinmeyen yönlerini mercek altına aldı.Gerçek adı Sammy Offer. Gazeteler onu üç haftadır Sami Ofer diye yazıyor. Romanya kökenli Yahudi Herschovici (Ofer) ailesinin ve Offer Brothers (Ofer Kardeşler) Ltd. Şirketi’nin en tanınmış siması. Önce TÜPRAŞ hisselerinin yüzde 14,76’sını 446 milyon dolara aldığı ortaya çıkan, sonra Galataport İhalesi’ndeki 3,5 milyar Euro’luk rekor teklifi ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la görüştüğü polemikleriyle gündeme gelen isim. Dünya denizcilik piyasasının belki de en çok tanınan simalarından biri. Elinde kadehi ve ilginç gözlüğüyle fotoğrafları yansıyan Ofer, Türkiye’nin iki büyük ihalesindeki agresif ve uyanık sayılabilecek stratejisi ile gündemin birinci maddesi oldu. CHP’nin hükümet aleyhine gensoru vermesi de onun hikâyesinin en ilginç noktalarından biri olacak.İsrail’in zengin ailesi Oferler’in kim olduğu konuşuluyor bir süredir. Ancak, bu tartışmalar yaşanırken, görmezden gelinen önemli noktalardan biri fincancı katırlarının taşıdığı kıymetli fincanlardı; yani Galataport ihalesinin arkasındaki kruvazör turizmi ve denizcilik savaşları.

Ofer ailesi yaklaşık 25 yıldır Türkiye’de ticari hayatın içinde. Denizcilik şirketi Zodiac Maritime, ailenin Türkiye’de ismini duyurduğu ilk şirket. İngiltere’nin başkenti Londra merkezli şirket Türk denizcilerin adeta ikinci mektebi oldu. Filosundaki 130 gemiyle dünya deniz ticaretinde söz sahibi olan şirket, gemi adamı yetiştirilmesi konusunda yıllardır Türk denizcilerinin uğrak yerlerinden biri. Denizcilik sektöründeki zabit, kaptan, başkaptan, kılavuz kaptan gibi meslek gruplarında 2 bine yakın yetişmiş eleman Zodiac’ın tezgahında pişti. Çalışanların arasında bürokratlar, halen denizcilik sektöründe yönetici konumunda bulunan onlarca isim var.

Denizde kruvazör savaşı

İsrailli ailenin dünya denizlerinde hâkim olduğu ikinci alan tanker ve konteyner taşımacılığı. Merkezi İsrail’deki Zim Shipping’in yüzde 49’unu İsrail devletinin elinden 230 milyon dolara alan Ofer ailesi, Singapur Tanker ve Oil Refineries firmasıyla da kimyasal tanker ve petrol taşımacılığı alanında söz sahibi. Zim, 80 gemi ile taşımacılık yapıyor. Şirket konteyner taşımacılığı sıralamasında dünyanın beş devinden biri.

Ofer ailesinin en gözde şirketlerinden biri ise Royal Caribean Cruise isimli kruvazör (zengin turist taşıyan lüks gemi) devi firma. Akdeniz’de faaliyet gösteren beş büyük şirketten biri olan Royal’in 29 adet kruvazör gemisi var. İki yeni alım yapan aile yeni yıla 31 gemilik filo ile girecek. Zengin ve hatırı sayılır turistlerin vazgeçilmezi olan kruvazör turizminden Türkiye yıllardır istediği oranda pay alamıyor. Geçen sene Türkiye’nin en iyi tanker filosuna sahip Aksay Denizcilik Şirketi’ni satın alarak büyümesine start veren Ofer ailesi, TÜPRAŞ ve Galataport’taki performanslarıyla özelleştirme tartışmalarının ve Türkiye’nin gündemine oturdu. Ofer’ler Aksay’dan sonra dünya denizlerinden 5 tanker daha alarak filolarını güçlendirdi. Türkiye’de her gemisine bir şirket kurma taktiği uygulayan Ofer’in, Kar Denizcilik, Eylem Denizcilik gibi irili ufaklı şirketleri de bulunuyor.

Galataport’la birlikte aile kruvazör turizminde liderliğe oynayacak. Akdeniz çanağındaki kruvazör turizmi yaklaşık 20 milyar dolarlık büyüklüğe sahip. Pazarın en önemli aktörleri ise P&Q, Celebrity Cruises, Mediterranean Shipping Cruises-MSC (Arkas Türk ortağı) Costa Cruises, Princess Cruises, Wind Star, Holland America Line ve tabii ki Ofer ailesinin sahip olduğu Royal Carbiean Cruise. Royal’in Türkiye’deki ortağı Fenerbahçe Spor Kulübü’nün önceki dönem dış ilişkiler sorumluluğunu yürüten Hatko Şirketler Grubu yönetim kurulu başkanı Ertuğrul Hataylı.

Akdeniz çanağının 10 milyonun üstünde kruvazör turisti var. Bugüne kadar bu pazardaki müşterilerini Barcelona ve Pire merkezli uçuş ve hizmet tesisleriyle ağırlayıp Akdeniz seyahatlerine çıkaran Ofer ailesinin Galataport ihalesini cazip görmesinin altında işte bu merkezi değiştirmek fikrinin yattığı belirtiliyor. İstanbul hem dünya başkenti olması hem de Marmara ve Ege üstünden Akdeniz’e açılan yepyeni bir üs olması nedeniyle ilgi çekti. Geçen sene Türkiye’ye gelen 1,1 milyon kruvazör turistinin sadece 194 bininin İstanbul’a uğradığı düşünüldüğünde bu fırsattan yeterince yararlanamadığımız ortaya çıkıyor. Bu yolcular İstanbul’a 3 milyon dolar bırakmış. Türkiye’ye gelen yolcuların 350 bini Costa Cruise, 200 bini Royal, 45 bini ise MSC Arkas tarafından, kalanı diğer şirketlerce taşınıyor.

Kuşadası Limanı’nda 2003’te Mehmet Kutman ile inisiyatifi ele geçiren Ofer ailesi ikinci büyük hamlesiyle İstanbul’a yöneldi. Bu Akdeniz’deki kruvazör turizminin hem merkezinin hem de lider şirketinin değişmesi anlamına gelecek bir adımdı. Gözüken haliyle 750 yatak kapasiteli tesisleri de barındıran Galataport Projesi hem yeni bir liman hem de milyonlarca turistin ağırlanacağı tesisler ve altyapı imkanı demek.

Kıyı Emniyeti ve Gemi Kurtarma İşletmeleri, Türkiye Denizcilik İşletmeleri, Gümrük Müsteşarlığı İstanbul Teşkilatı ve Karaköy Limanı’nı kapsayan bölgede yapılacak yeni otel ve konaklama tesisleri Oferler’e Akdeniz’de yeni bir durak kazandıracak. Özelleştirme İdaresi’nin onayladığı ihalede şimdi top Rekabet Kurulu’nda.

İstanbul kruvazör turizminin başkentlerinden biri olabilir mi?

Daha önce sıklıkla Kuşadası’nı kullanan lider Costa, Ofer ailesinin Kuşadası atağından sonra yolcularını İzmir Limanı’na indirmeye başladı. Yaz boyunca yaşanan bu gizli krizin altında Türkiye karasularındaki kruvazör savaşları yatıyordu. Ofer, İstanbul’a verdiği şok teklifle bu yarışta hırçın ve ne kadar kararlı olduğunu da ortaya koydu. Denizcilik otoritelerine göre halen 1,1 milyon olan turist sayısının yakın tarihte 2-3 milyon kişiye, gelirlerinin ise 2-3 milyar dolarlara ulaşması işten bile değil.

Koç Grubu ile yaşanan tartışmaların altında ise TÜPRAŞ’ta Ofer’in söz sahibi olabilmesi, hatta yönetime gireceği kaygıları yatıyor. Rahmi Koç’un ardından oğul Mustafa Koç’un Galataport İhalesi ile ilgili ilginç tashihi de Oferler’in dünya piyasalarındaki itibarlarına binaen ortaya koydukları kulislere bağlanıyor. Yani Koç sert çıkışla başladığı yolculukta TÜPRAŞ gibi iddialı bir özelleştirmede yeni iş ortaklarından birinin Sammy Ofer olacağı öngörüsüyle hareket ediyor artık.

Oferler ile ilgili bilinmeyen noktalardan biri de İsrail’deki etkinlikleri. Ofer’in oğulları Eyal ve İdon hem siyaset hem iş dünyasında İsrail’in en etkin isimleri arasında. Özellikle İdon’un Ariel Şaron karşıtı muhalefet ve muhalif cepheyle maddi manevi sıkı temasları olduğu ileri sürülüyor. İsrail’de iktidara karşı Ofer’in nerede durduğu sorusu burada çok önemli. Ancak şu bir gerçek ki, Amerika’daki Yahudi Cemaati üzerinde de etkinliği bulunan Ofer ailesi kruvazör turizmi ve denizcilik alanında Akdeniz’de parlak bir gelecek için yelken açtı. Ankara kulisleri ve denizcilik sektöründe, siyasi tartışmalar ve hukuki kararların engeline takılmazsa Ofer’in İstanbul’u kruvazör turizminin başkentlerinden biri haline getirecek adımları atacağı konuşuluyor. İhale iptal edilirse, kruvazör savaşlarının diğer aktörlerinin de yer alacağı yeni bir savaş yaşanacak!

DENİZCİLİKTE OFER DAMGASI

Sammy Ofer, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından Romanya’dan İsrail’e göçen Joseph Herschovici’nin üç oğlundan biri. Ofer Brothers Property adıyla 1957’de kurulan şirketler grubu bugün dünya denizcilik, enerji ve teknoloji şirketleri sıralamasında önemli bir yerde. Sammy, Yuli ve David kardeşlerin ilk işi gemi kumanyacılığı olmuş. Hayfa’da başlayan ticari yaşam Oferler’i 1950’li yıllarda Londra’ya taşımış. Şimdi İsrail, Çin, İngiltere, Amerika merkezli onlarca şirketle dünyanın en büyük sermaye sahibi aileleri arasında yer alıyor. Hem Amerika hem İsrail pasaportuna sahip Sammy Ofer, ticaret kadar Yahudi cemaati üzerindeki etkinliğiyle de biliniyor. Şirket bünyesindeki denizcilik firmalarında yer alan 250’ye yakın gemi ile dünya sıralamasında devler arasında. Forbes Dergisi’nin zenginler listesinde Oferler 3,1 milyar doları aşan servetleriyle ilk iki yüz zengin arasına girmiş.
DenizHaber.Com
Diğer Haberler
ÇOK OKUNANLAR
Tüm Hakları Saklıdır © 2004 Deniz Haber | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.
Tel : 0544 880 87 87 | Haber Scripti: CM Bilişim