Navlun konferansı kaldırılsın talebi

22.04.2006 16:07

Liner taşımacılıkta kapasite düzenleme fonksiyonlarını yerine getirememesinden dolayı Avrupa Komisyonu, Liner konferansları blok muafiyetinin kaldırılmasını istedi.

Navlun konferansları kaldırılsın talebiLiner (düzenli hat) taşımacılıkta fiyat sabitleme ve kapasite düzenleme fonksiyonlarını yerine getirememesi ve kargoların büyük çoğunluğunun, taşıyıcı ve taşımacılık kullanıcısı arasında yapılan bireysel özel anlaşmalar ile taşınmasından dolayı Avrupa Komisyonu, Liner konferansları blok muafiyetinin yürürlükten kaldırılması için talepte bulundu. Liner taşımacılık belirli ticari hatlarda, aynı limanlar arasıda önceden açıklanmış ve yayınlanmış bir sefer tarifesine göre yapılan taşıma hizmetidir. Liner taşımacılıkta hizmetin çalıştırılan gemilerin dolu veya boş olmasına bakılmadan belirli aralıklarla tekrarlanması esastır ve bu taşımacılıkta düzenlilik ve istikrar unsurları mevcuttur.İlk düzenli seferler 1824 yılında buharlı gemilerle başlamış olup, özellikle teknik gelişmeler liner taşımacılığının temel özelliğini değiştirmemekle beraber uluslararası ticaretteki etkinliğini artırmıştır. Acente, stevedor ve forvarder hizmetlerinin gelişmesi, konferans sisteminin ortaya çıkması ve nihayet konteynerizasyona gidilmesi, bu gelişmenin en belirgin sonuçlarıdır. Deniz taşımacılığının liner sektöründe hizmet arzı önemli ölçüde konferanslar aracılığıyla gerçekleştirilir. Konferansın çeşitli tanımları olmakla beraber, en çok benimsenen tanımı "aynı ticari hat veya coğrafi bölgede, bir anlaşmaya dayanarak belirli bir ortak navlun tarifesi uygulamak suretiyle bazı denizcilik şirketlerinin hizmetlerini birleştirmesi" şeklinde yapılan tanımdır. Böylece, belirli bir hatta düzenli gemi seferleri yapan gemicilik şirketlerinin, rekabeti mümkün olduğu kadar ortadan kaldırmak, trafikte bir düzen ve navlunlarda istikrar sağlamak ve navlun politikasında bir birlik meydana getirmek maksadıyla kurdukları ticari amaçlı birliklere Liner konferansları adı verilmektedir. Fonksiyonel açıdan ise konferanslar, yük trafiğinde düzenlilik sağlayan ve üyeleri arasında yıkıcı rekabeti ortadan kaldıran örgütler olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle konferansların politikaları; ortak bir navlun tarifesi belirlemeye ve taşıma koşullarını düzenlemeye, her üye için sefer sayısını saptamaya, her üye için faaliyet alanını belirlemeye ve outsider'lere karşı ortak bir tutum takınmaya, yöneliktir.Günümüzde liner taşımacılık piyasası, konferanslar ile outsider'ler arasında yoğun bir rekabete sahne olmaktadır. Ancak, bu iki ana grubun piyasa payları incelendiğinde dikkati çeken husus, Avrupa'dan uzaklaştıkça ve sayısı azaldıkça outsider olarak faaliyet gösteren kuruluşların piyasa paylarının düştüğüdür. Mesafeler uzadıkça, örneğin Batı Hindistan (WİTASS), Uzakdoğu (FEFC) ve Endonezya konferanslarında outsider payları giderek azalmakta, özellikle en uzun mesafeler olan Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Amerika gibi hatlarda konferanslar en yüksek pazar paylarına ulaşmaktadır. Bir konferans anlaşmasının temel amacı, üyeleri arasında navlun rekabetini ortadan kaldırmak ve dışarıdan gelen rekabete karşı bir güç oluşturmak olduğu için, bu amacın gerçekleştirilmesinde konferans ile yükleyiciler arasında yapılan bağlılık (fidelity) anlaşmaları önem taşır.Blok muafiyetinin ucu açık"Roma Antlaşması'nın 85. ve 86. maddelerinin (yeni 81. ve 82. maddeleri) Deniz taşımacılığına uygulanması için detaylı kurallar getiren 22 Aralık 1986 tarihli ve 4056/86/AET Sayılı Konsey Yönetmeliği" çerçevesinde, deniz taşımacılığı hizmetlerinin AT'nin rekabet hükümlerine uyumu düzenlenmektedir. Yönetmelik ile bir veya birden fazla topluluk limanına veya limanından yapılan uluslararası deniz taşımacılığı hizmetleri düzenlenmekte ve kargo yükleri ile ilgili liner konferansları için ucu açık bir blok muafiyeti tanımlanmaktadır. Avrupa Komisyonu tarafından 14 Aralık 2005 tarihinde açıklanan "85. ve 86. Maddelerinin deniz taşımacılığına uygulanması hakkındaki 4056/86 sayılı yönetmelik ile bu yönetmeliği tadil eden ve yönetmeliğin kapsamını kabotaj ve uluslararası tramp hizmetlerini de kapsayacak şekilde genişleten 1/2003 sayılı yönetmeliğin kaldırılmasına ilişkin Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönetmeliği Önergesi" ; 4056/86/AET sayılı yönetmelik ile getirilen liner konferansları blok muafiyetini yürürlükten kaldırmayı amaçlamakta ve aynı zamanda, AT Antlaşması'nın 81. ve 82. maddeleri ile düzenlenen rekabet kurallarının uygulanmasına ilişkin 1/2003 sayılı konsey yönetmeliğinin bu tarihe kadar kapsamadığı kabotaj ve uluslararası tramp hizmetlerinin de, 1/2003 sayılı yönetmelik kapsamına alınması hedeflemektedir.Avrupa Komisyonu’nun gerekçeleriBlok muafiyetinin yürürlüğe konulduğu 1986 yılından beri geçen 20 senede deniz taşımacılığında liner konferanslarının önemi, maliyetlerin taraflar arasında bölüşülmesini sağlayan konsorsiyumlar ("consortium") ve anlaşmalar ("alliance") nedeniyle giderek azalmıştır. Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan yönetmeliğin gerekçelerine göre taşımacılık kullanıcıları ("transport user"), taşıyıcılar ile aralarında müşteri odaklı bir sistem geliştirmek istemekte ve bu nedenle de liner konferanslarının kaldırılmasını savunmaktadırlar. Konferanslar, fiyat sabitlemesi ve kapasite düzenlemesi ile belirgin ekonomik yararlar doğurmamakta. Liner konferansları, fiyat sabitleme ve kapasite düzenleme fonksiyonlarını yerine getirememekte ve kargoların büyük çoğunluğu, taşıyıcı ve taşımacılık kullanıcısı arasında yapılan bireysel özel anlaşmalar ile taşınmaktadır. Bu şekilde yapılan kargo anlaşmaları transatlantik ticaretin yüzde 90'ına tekabül etmektedir. Bu çerçevede bireysel hizmet anlaşmaları, fiyat istikrarı ve güvenilirlik açısından liner konferanslarının yerini almıştır. Blok muafiyetinin doğuracağı ekonomik yararların tüketicilere de adil bir şekilde aktarılması konusunda liner konferansları başarı sağlayamamaktadırlar. Ortalama olarak taşımacılık üretimin yüzde 30'unu oluşturan masraf ve ek ücretler, fiyatların düşmesini engellemektedir. Aynı sonucu sağlayacak daha az kısıtlayıcı önlemlerin varlığı konusunda diğer tarifeli seferler, liner konferanslarına üstünlük sağlamaktadır. Konsorsiyum ve anlaşmalar, fiyat sabitlemesine gitmeden işbirliğinde bulunarak tüm önemli ticari yollarda önemli bir pazar payına sahiptirler. Bunlara ek olarak, taşıyıcı ile kullanıcı arasında oluşturulan bireysel özel hizmet anlaşmaları da mevcuttur.Blok muafiyetinin kaldırılmasının ekonomik etkileriYönetmeliğin kabul edilmesi halinde, AB ticaret yolu üzerinde faaliyet gösteren ve AB üyesi olan veya olmayan taşıyıcıların oluşturduğu tüm liner konferansların faaliyetleri (fiyat sabitleme ve kapasite düzenleme alanındaki) son bulacak. Avrupa Komisyonu tarafından bağımsız şirketlere hazırlatılan etki değerlendirmesi çalışması sonuçlarına göre, liner konferansları blok muafiyetinin yürürlükten kaldırılması, taşımacılık maliyetlerini düşürecek, Avrupa sanayinin rekabet gücünü artıracak ve bu alanda Lizbon ajandasının hedefleri arasında yer alan en basit ve en az masraflı hukuki araç hedefine ulaşılmasını sağlayacaktır.Kaynak: DTO-Dünya GazetesiDenizHaber.Com

SON EKLENEN GALERİLER

Diğer Haberler