Konteynır armatörü sıkıntıya düşecek

07.04.2006 02:39

Deniz Ticaret Odası, Nisan ayı Meclis toplantısı'nda konuşan Levent Akson, Dünya deniz ticaretinin durumunu analiz ederken, konteynır armatörlerine "uyarıda" bulundu.

İMEAK Deniz Ticaret Odası, Nisan ayı olağan Meclis toplantısı'nda konuşan, Meclis üyesi Levent Akson, dünya deniz ticaretinin durumunu analiz ederken, konteyner armatörlerine "uyarıda" bulundu.Deniz Ticaret Odası Meclis toplantısında piyasaların analiz edildiği bölümde söz alan DTO Meclis Üyesi ve Polaris Denizcilik Genel Müdürü Levent Akson, Çin’in son zamanlarda yaptığı ekonomik manevraların sektörü sıkıntıya sokacağını belirterek, yatırımların daha net çerçeveler içerisinde yapılması gerektiğini belirtti.2009’a kadar dünya tersanelerinde bir milyon 300 bin TEU kapasitesinde konteynır gemilerinin denizle buluşacağını belirterek, tehlike çanlarının Konteynır Armatörlerine çalmaya başlayacağını söyledi. Buna gerekçe olarak ta, konteynır gemilerinde “Final Four” ihtiyaçların taşındığı ürünlerin dünya ekonomisinin, iyileşme sürecinde devamlılık arz edeceğini, dünya ekonomisinin bozulması ile birlikte, bu ihtiyaçların yoğun talepten mahrum olacağına dikkat çekti.Deniz Ticaret Odası Meclis Üyesi ve Polaris Denizcilik Genel Müdürü Levent Akson, konuşmasında ilginç saptamalarda bulundu, AKSON şunları söyledi;“Dünya Denizcilik tarihi 1988-1994 yılları arasında büyük sıçrama yaşamıştır. 2003-2005 tarihleri arasında ise tarihsel bir yükseliş gösterdi. Bunun büyük sebebi Çin’di. Çin'le beraber dünyada denizcilikle büyüyen ekonomiler bu yükselişin en büyük oyuncuları olmuştu. Bu oyuncular, Çin, Hindistan ve Amerika ekonomileri idi. Bunları takip eden Asya beşleri dediğimiz ekonomiler ve Avrupa Birliğidir. Bu ülkeler arasında özellikle Çin’de görülen yüzde 9 büyüme bu trendin yükselmesine neden olmuştur. Bu trend deniz taşımacılığına yansımıştır.2003 yılında Çin’in ithal ettiği demir cevheri aylık 8 milyon tondu. 2004’de 17 milyon ton, 2005 bu rakam 22 milyon tona çıktı. Yani Çin ayda beş milyon ton daha fazla demir cevheri ithal etti.Bu rakamlar 2005 yılında dünyada, deniz yoluyla taşınan demir cevherinin yüzde 42 sini teşkil etmektedir. Çin bununla da kalmadı demir cevheri ithali ile birlikte demir cevheri üretimine girdi. 2005 yılında Çin 360 milyon ton ham demir üretti. Çin’in yıllık demir gereksinimi 300 milyon tondur. Ürettiği 60 milyon ton demiri ise sattı. 2005 yılında dünya deniz ticaretinden ters yönde gelişmeler oldu. Dünya çelik üreticileri Çin’in bu atağı karşısında üretimi kısmak zorunda kaldı. 2004 yılında Capesize gemi 70 bin dolar ortalama ile kapattı. 2005 yılında bu rakam 51 bin dolara düştü. Yüzde 26 değer kaybetti. Bugün Capesize geminin time-charter kirası 35 bin dolardır. 2004’den bu güne kadar yüzde 48’lik bir değer kaybı vardır.Panamax gemiler 2004’ü 38 bin dolarla kapattı. 2005’te 29 bin dolara düştü. yaklaşık yüzde 32'lik bir düşüştür. Bugün Panamax 17 bin 500 dolar civarındadır. Toplamda yüzde 31’lik bir kayıp vardır.Handmax’lara gelince; 2004’de 32 bin dolar, 2005’de 27 bin dolar, yaklaşık yüzde 33’lük bir rekor kayıp... 2006’da ise handmax dediğimiz süpermax’larda kayıp yüzde 19 düzeyindedir.Şunu belirtmeden geçemeyeceğim. Şu anda en büyük arz konteyner gemilerinde görülmektedir. 2009 yılına kadar bir milyon 300 bin TEU kapasiteli gemiler dünya denizlerinde boy gösterecek. Tehlike çanları konteyner armatörleri için çalmaya başlayacak. İkinci sırada tankerler var. Üçüncü sırada kuruyük gemileri bulunmakta.Kuruyük gemilerinin toplam tonajı, 2004 yılında 321 milyon DWT’dan 345 milyon DWT’a çıkmış. 2006 yılında 26 milyon DWT, 2007 yılında 19 milyon DWT, 2008 yılında 13 milyon DWT'luk bir rakam dünya deniz ticaret filosuna girecek. Asıl çarpıcı olan şudur. 2009 yılında piyasaya 1 (bir) DWT’luk bile kuru yük gemisi girmiyor. Buna hiç bir analist yorum yapamamaktadır.Sadece, 2009 yılında 4;5 milyon ton capesize anlaşması yapılmış. 2009 yılında Panamax yok, Handymax yok, bu altı çizilecek konu olduğunu düşünüyorum.Şu anda dünya filosu 760 milyon DWT’dur. Bu tonaj gemiler 144 ülkenin bayrağıyla dünya denizlerinde dolaşmaktadır. Bu filonun yarısı Capesize, tanker ve dry kargodur. Bu gemilere 3 bin liman hizmet vermektedir. Dünyada deniz yoluyla taşınan gemilerin yüzde 70’i enerji ve metal ürünlerini oluşturmaktadır. Yani Petrol ve petrol ürünleri, demir cevheri ve kömür. Bilindiği gibi dünya ticaretinin yüzde 90’ı deniz yoluyla taşınmaktadır. 2004 yılında armatörlerin taşımadan kazandıkları gelir 380 milyar dolardır. Buda armatörlerin dünya ticaretinde yüzde 5’lik bir gelir elde ettiği görülmektedir.35 ülke, dünya gemi filosunun yüzde 95’ini kontrol etmektedir. Dünya filosunun 280 milyon DWT’u ülke bayrağını kullanmaktadır. 480 milyon DWT’u ise yani yüzde 64’ü yabancı ülke bayrağını kullanmaktadır. Dünya’da armatör devlet olarak birinci sırada Yunanistan bulunmaktadır. 146 milyon DWT’u kontrol etmektedir. Bunun 110 milyon DWT’u ise yani yüzde 66’ı yabancı ülke bayrağı kullanmaktadır.Armatör devlet olarak ikinci sırada Japonya vardır. 103 milyon DWT’u kontrol ederken 89 milyon DWT’u, yabancı ülke bayrağı taşımaktadır.Üçüncü sırada Norveç, Dördüncü sırada ABD, beşinci sırada ise Çin bulunmaktadır.İlk beş ülke Yunanistan, Japonya, Norveç, ABD ve Çin dünya deniz ticaret filosunun yüzde 52’sini kontrol etmektedir.Dünya deniz ticaret filosunu, 46 bin 242 gemiden oluşmaktadır. Birinci sırada yüzde 32 ile General Cargo, İkinci sırada yüzde 25 ile tanker, üçüncü sırada yüzde 13 ile Bulk Carrrier, dördüncü sırada yüzde 12 ile yolcu gemileri, beşinci sırada yüzde 7 ile konteyner gemileri vardır.Son 50 senede navlun fiyatları artışları piyasaya göre çok altta kalmıştır. Bu da gösteriyor ki Dünya Ticaretinde en az para kazanan armatörlerdir.Türkiye bu listede 2005 rakamlarına göre 17. sırada 9 milyon 300 bin DWT’luk bir kapasiteyi kontrol etmektedir. Türk armatörünün kontrol ettiği gemilerin yüzde 16’sı yabancı bayrak altındadır.Yukarıdaki veriler ışığında 2006 yılında büyük bir kriz beklenmemekteyim. Ancak Capesize gemilerdeki hızlı değişkenlik, sektörü sıkıntıya sokacak gibi görünmektedir. Özellikle Çin’in son zamanlarda demir cevheri aldığı dört ülke zaman içerisinde değişim göstermektedir. Bu ülkeler Avustralya, Brezilya, Güney Afrika ve Hindistan. Çin, şimdi ithalatını giderek Brezilya’dan Avustralya’ya kaydırmaya başladı. Bu şu demektir, Ton/mil olarak taşıma düşmeye başlayacaktır.Bu da navlunların gitgide düşmesine neden olacaktır. Asıl tehlikeyi buradan görüyorum. Çünkü, Çin'in yılda 300 milyon ton cevher gereksinimi bulunmaktadır.Bu dönemde en çok konteynır armatörlerinin dikkatli olması gereken bir dönemdir. Çünkü “Final Four” ürünlerin taşımacılığını yapan konteynır armatörü 2009 yılına kadar bir milyon 300 TEU daha rakip geldiği düşünülürse bu ciddi bir rekabet ortamında sıkıntı oluşturacağını tahmin etmekteyim" dedi.Daha sonra soru-cevaplar bölümünde, DTO Meclis üyesi Levent Akson'un tespitlerinden yola çıkarak, kürsüye gönderilen yazılı bir soruda belirtilen "Söylediğinize göre 2009 'dan itibaren gemi siparişleri verilmediğine göre, Türkiye'de son zamanlarda büyük yatırım yapılan tersanelerimiz, 2009'dan itibaren, tersane mezarlığına mı dönecek?" sorusuna ise şunları söyledi. "Aksine Türk tersanecileri baharı yaşayacaktır. Özellikle Türk tersanelerine, 2009’dan itibaren gün doğacak ve yoğun bir talep olacaktır. Türk tersaneleri birkaç tanesi hariç belli tonajlı gemilerde seri üretim yapmaktadır. Ben sadece 2009 yılında bir tek konteynır siparişi verilmemiştir. dedim ve ona dikkat çektim" ifadesini kullandı.Levent Akson'un konuşmasından sonra kürsüye gelen, Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Metin Kalkavan; farklı fikirlerin olmasının renklilik olduğunu belirterek, Levent Akson'un piyasaları iyi analiz edememekle itham etti. Akson'un söylediklerinin piyasa oyuncularının yorumları olamayacağı ifade eden DTO Başkanı Kalkavan, Levent Akson'un söylediğinin aksine, Türkiye'de tersanelerin büyük sıkıntı yaşayacağını ve bazı tersanelerin birleşme veya yeni ortak arama noktasına geleceğini sözlerine ekledi. (Deniz Ticaret Odası Başkanı Metin Kalkavan'ın, konuşmasının tam metni Pazartesi günü, DenizHaber.Com'da yayınlanacak.)DenizHaber.Com-Özel

SON EKLENEN GALERİLER

Diğer Haberler