Uluslarası çaptaki petrol taşımacılığını izleyen gözlemciler; petrokimya sektörüne uygulanan ABD ambargosuna yönelik İran petrol ticaretini takip etmekten duyulan yorgunluğu ortaya koydular.
İran’a ait gemiler Ekim sonlarından itibaren 2016’da yürürlüğe konan ulaslarası takip sistemlerini engellemek amacıyla uydu vericilerini kapatmış durumda.
Ggemiler sadece uydu görüntüleri izlenerek görüntülenebiliyorlar ve şeffaflığa karşı bu denli yanıltıcı bir faaliyetin etkileri Pazartesi’den bu yana artarak hissedilen ABD yaptırımları karşısında İran’ın petrolün akışını sürdürmeyi amaçlayan çabasından kaynaklandığına inanılıyor.
Lisa Ward verdiği demeçte, “İran’ın Körfez Bölgesi’nde 30’a yakın gemisi bulunuyor, bu sebepten geçtiğimiz 10 gün bir hayli sıkıntılı şekilde geçmişti. Gözlemlerimize devam ediyoruz” şeklinde konuştu
Petrol endüstrisi uzmanları; ham petrolü kargolarına yüklemekte olan gemilerin yer ve saatlerini tam olarak saptamaya çalışan gemi takip faaliyetleri açısından yaşanmakta olan delil karartma sürecinin problem teşkil edebileceğini belirtiyorlar.
İran, uluslarası yaptırımlara maruz kaldığı 2010 ve 2015 yılları arasında petrol teslimatlarını devam ettirebilmek için daha farklı bir yöntem geliştirmişti. Körfez kıyıları boyunca petrolü geniş tanker gemilerinde tutmaktaydılar. Bugün açıklara demirlemiş, yüzer durumdaki konteynırlardan oluşan 11 milyon varil kapasiteli 6 gemi mevcut ve İran böylece hızlı teslimatlarına devam edebiliyor.
Petrol ihraç eden OPEC ülkeleri arasında İran, en büyük üçüncü petrol ithalatçısı olma özelliğini taşıyor ve ülkenin ilk başbakanı İshak Cihangiri, Ekim ayı sonlarında Tahran’da ülkenin son birkaç ay içerisinde günlük 2.5 milyon varil petrol ithal ettiğini açıklamıştı.
ABD, 5 Kasım itibarıyla İran’ın enerji, denizcilik, gemi inşaatı ve finans sektörlerinde ülke ithalatını tamamen ortadan kaldıracak yeni yaptırımları devreye soktu.
Tahran, sektörde onların yerine ikamet edebilecek hiçbir devletin olmadığı kanaatinde. Trump yönetimi, bugünlerde İran’ın petrolde azımsanmayacak ölçüde kesinti yapma ihtimali üzerine 8 ülkeye geçici muafiyet vermek için kafa yoruyordu ve son olarak Mike Pompeo tarafından bu yönde bir açıklama yapılmıştı.
Serhan OKTAY – DENİZ HABER AJANSI
