Van Gölü’nün ve Van’ın en büyük değerlerinden olan Van Balığı (inci kefali) ile ilgili önemli çalışmalar yapılmaya devam ediyor.
Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nden Tarım ve Orman İl Müdürlüğü’ne kadar bir çok kurumun dahil olduğu, Jandarma ekiplerinin yıllardır nöbet tuttuğu Van Balığı ile ilgili STK’ların da dahil olduğu süreçler farkındalığı artırmaya devam ediyor. Van Balığı ile ilgili çalışmalar sürerken bir önemli organizasyon daha gerçekleşti. Nisan ayı ile birlikte av yasağının başladığı balıkla ilgili Tarım ve Orman İl Müdürlüğü organizasyonu çerçevesinde buluşma gerçekleşti.
Van Gölü ve Havzasındaki iç sularda yaşayan inci kefali balığının üreme dönemi boyunca koruma altına alınabilmesi için İnci Kefali Av Yasağı Koordinasyon ve Bilgilendirme Toplantısında önemli konular konuşulurken balıkla ilgili yeni tedbir dikkat çekti. Toplantıda sunum yapan Doğa Gözcüleri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, balıkla ilgili yeni tedbire dikkat çekerek Van balığının önümüzdeki yıl Genelkurmay kontrolü altında İnsansız Hava Aracı takip edileceğini söyledi.
Tarım ve Orman İl Müdürlüğü organizasyonu çerçevesinde Van Gölü ve Havzasındaki iç sularda yaşayan İnci Kefali balığının üreme dönemi boyunca koruma altına alınabilmesi için İnci Kefali Av Yasağı Koordinasyon ve Bilgilendirme Toplantısı yapıldı. Tarım ve Orman İl Müdürlüğü organizasyonu ile Van Valiliği, Bitlis Valiliği, Van Gölü’ne kıyısı olan İlçe Kaymakamlıkları, Van-Bitlis İl Jandarma Komutanlıkları, Van-Bitlis İl Emniyet Müdürlüklerinin içinde bulunduğu 48 kurumun katılımıyla Van İl Tarım ve Orman Müdürlüğü İnci Kefali Konferans salonunda düzenlendi.
2019 YILI AV YASAĞI DÖNEMİ KOMİSYON KARARLARI ALINDI
Toplantıda 2018 yılı av yasağı döneminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri tartışılarak 2019 yılı av yasağı dönemi komisyon kararları alındı. Yasak dönem boyunca İnci kefalinin avlanması, satışı ve nakliyesinin engellenmesi için denetimlerin sıkılaştırılması, yasağa uymayanlara ilişkin idari işlem uygulanması gibi alınan tedbirlerin ilgili kurumlar tarafından titizlikle takip edilerek sahada herhangi bir aksaklığa mahal vermeyecek şekilde uygulanması kararlaştırıldı. Komisyon Kararları Katılımcı Kurumların ilgili birimlerine üst yazıyla gönderileceği ifade edildi.
Toplantıda açılış konuşmasını yapan Van İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Görentaş, inci kefalinin önemine değinerek “Uçak balık olarak bilenen inci kefali, sadece Van Gölü’nün tuzlu ve sodalı sularında yaşayan endemik bir balık türüdür. İnci kefali, akarsuların sıcaklığı 13 dereceyi bulduğunda yumurtalarını bırakmak amacıyla derelere ters yüzerek yumurtalarını bıraktıktan sonra tekrar göle döner. Bu eşsiz yaşam döngüsü her yıl Nisan ayında başlayıp, Temmuz ayına kadar devam etmektedir. Böyle ki yurt içi ve yurt dışında binlerce insan bu büyülü yolculuğu izlemek için ilimize gelmektedir. İnci kefalinin göç mevsimi aynı zamanda balıkların avlanma karşısında en çaresiz zamanlarıdır. Çünkü bu mevsimde nehirlerin sığ suları yığılan balık sürülerinin kolay avlanabirliği, kaçak avcılara cazibe haline gelmektedir. Ekonomik türü yüksek ve endemik bir tür olan İnci Kefali’nin korunması için 90 günlük göç yolculuğu sayesince avlanma yasağı sıkı bir şekilde denetlenmektedir. Son yıllarda artarak alınan tedbirlerle kıyı çevresinde bilinçli balıkçılık yapılması sağlanmış ve İnci Kefali’nin geleceği güvence altına alınma çalışmaları hız kazanmıştır” diye konuştu.
2018 YILINDA 148 TON KAÇAK İNCİ KEFALİ YAKALANDI
Türkiye’de yılda 32 bin ton iç su avcılığı yapıldığını ve 10 bin ton İnci Kefali avcılığından sağlandığını ifade eden Görentaş, “2018 yılı av yasağı döneminde ilimizde 923 denetim yapılarak 148 ton İnci Kefali el konulmuş, 144 kişi hakkında 190 bin lira idari yaptırım cezası uygulanmıştır. Bu yıl av yasağı kapsamında il müdürlüğümüz bütçesinden 12 araç kiralanacak, kolluk kuvvetlerine ve ilçe müdürlüklerimize dağıtılacaktır. 2019 yılı av yasağı döneminde Van ve Bitlis olarak İnci Kefali popülasyonu muhafaza etmek ve kaçak avcılara fırsat vermemiz gerekir. Bundan dolayı bilinçlendirme ve eğitim faaliyetleriyle gelecek nesilleri kaçak avcılığın zararları ile İnci Kefali’nin korunması önemi hakkında çalışmalarımızı aralıksız sürdürmeliyiz. Bu başardığımız takdirde İnci Kefali’ni korunmuş olacağız hem de bu işten geçimini sağlayan aileleri nesiller boyu devam etmeleri garanti altına almış olacağız” dedi.
‘İNCİ KEFALİ’ SUNUM EŞLİĞİNDE ANLATILDI
Açılış konuşmasının ardından toplantı, Balıkçılık ve Su Ürünleri Şube Müdürü Muhammet Demir'in "İnci Kefali Av Yasağı 2018 Yılı Uygulamaları ve 2019 Yılı Planlamaları", Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesinden Dr. Ataman Altuğ’un "Tılsımlı Balık İnci Kefali ve Yaşadığı Sorunlar", Doğa Gözcüleri Derneğinden Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş’un “Van Gölü İnci Kefali Balıkçılığı ve Kaçak Avcılığın Önlenmesi” ve Elazığ Su Ürünleri Araştırma Enstitüsünden Yüksek Mühendis Ferhat Akol’un “Van Gölü İnci Kefali Stoğunun Hidro-Akustik Yöntemle İzlenmesi” konulu sunumlarıyla devam etti.
TEDBİRLER ALINMAYA DEVAM EDECEK
Sunumlarda İnci Kefali’nin önemi ve 2018 yılı içerisinde av yasağı döneminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri ve İnci kefalinin avlanması, satışı ve nakliyesinin engellenmesi için denetimlerin sıkılaştırılması gerektiğine değinildi. Sunumlar arasında en dikkat çeken detay ise, Doğa Gözcüleri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş’un 2019 yılı İnci Kefali av yasağı döneminde insansız hava aracı ile denetlenmesi için gerekli alt yapı çalışmalarını tamamladıklarını ve bu yıl denetimleri insansız hava aracıyla yapmayı planladıklarını ifade etmesi oldu.
"YENİ BALIK TÜRÜNÜN İSİMİ YIL İÇERİSİNDE AÇIKLAYACAĞIZ"
Toplantıda sunum yapan Doğa Gözcüleri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, Van Gölü’nde tek yaşayan balık türü olduğunu ve geçtiğimiz yıl tespit edilen yeni balık türü ile bu sayının 2’ye çıktığını belirtti. Akkuş, “İnci Kefali’ne kardeş balık keşfedildi, şimdilik inci kefali tek türdür demiyoruz. Ekonomik öneme sahip tek tür terimini kullanıyoruz. İnci Kefali’nin beslenme şekli plankton canlılarla besleniyor. Bu da Van Gölü’nde bulmuş olduğumuz yeni bir tür, yani bir canlı türü düşünün ki 600 bin yıl sonra ilk kez insanoğlu ile karşılaşıyor. Bunun isimlendirmesini yaptık. Dünya çapında saygın bir dergiye gönderdik. Yıl içerisinde yayımlandıktan sonra ismini kamuoyu ile paylaşacağız.” diye ifade etti.
İNCİ KEFALİNE İHA TAKİBİ
İnci kefali koruma çalışmalarına farklı bir boyut kazandırmak gerektiğini vurgulayan Akkuş, “2014 yılından itibaren drone’lu uygulamalar yaptık. Fakat drone’lu uygulamalar istediğimiz sonucu vermedi. 2016’dan itibaren Van Gölü ve Van Gölü havzasının korunması için insansız hava aracı talebimiz var. Bu yıl bizzat Jandarma Genel Komutanımız ve diğer ilgili kişilerin katılımı ile yaptığımız toplantıda bunun alt yapısını hazırladık. Bu yıl içerisinde gerçekleştirebilirsek bir uygulamaya geçeceğiz. Önümüzdeki yıllarda artık inci kefali kaçak avcılığının kullanılmasında 90 günlük periyot boyunca Genelkurmay tarafından bir tane İnsansı Hava Aracı talep edeceğiz. Bütün bunun alt yapısını hazırladık. Koruma döneminde bir insansız hava aracı alabilirsek gece görüşüne sahip olmalarında dolayı ve bölgelerin GPS ortamında gerekli yapılarını hazırladık, bu sene uygulamaya geçirebilirsek bir deneme uygulaması yapacağız. Önümüzdeki yıllardaki hedefimiz bunu faal hale getirmek. Doğal kaynaklarını korunmasında farklı yöntemleri kullanmamız lazım” diye ifade etti.
DENİZ HABER AJANSI
