Gemi geri dönüşüm işlemlerinin insan sağlığı ile çevreye duyarlı biçimde ve güvenlik riski içermeyecek şekilde yapılmasını garanti altına almayı hedefleyen Hong Kong Sözleşmesi bugün (26 Haziran 2025) resmen yürürlüğe giriyor.
Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) resmi internet sayfasında yayımlanan duyuruda; gemi geri dönüşümünün insan sağlığı ve çevreye olumsuz etkisini azaltmak veya en aza indirmek amacıyla 15 Mayıs 2009 tarihinde kabul edilen “Gemilerin Emniyetli ve Çevreye Uyumlu Geri Dönüşümü Hakkında Hong Kong Uluslararası Sözleşmesi” bugünden itibaren yürürlükte...
Bu anlaşma, gemi geri dönüşüm sektörünün güvenli ve sürdürülebilir bir şekilde çalışmasını sağlamak, hem işçileri hem de çevreyi gemilerdeki tehlikeli maddelerin oluşturduğu tehlikelerden korumak için hayati önem taşıyor.
Her yıl, yaklaşık 500 okyanusa açılan ticari gemi hizmet ömrünün sonuna ulaşıyor ve gemi sökme sürecinden geçiyor. HKC'ye göre, 500 brüt tonaj, (GT) üzerindeki gemilerin Tehlikeli Maddeler Envanteri (IHM) tutması gerekiyor. Bu envanter, gemideki asbest ve ağır metaller gibi tüm tehlikeli maddeleri ayrıntılı olarak açıklayarak gemi sökme işlemi sırasında güvenli ve uyumlu elleçleme ve bertarafı mümkün kılıyor.
Sözleşme yürürlüğe girdiğinde, 500 GT'den büyük tüm gemilerin uygulama tarihine kadar hazırlanmış ve onaylanmış bir IHM'ye sahip olması gerekecek.
Bu kapsamda; Hong Kong Sözleşmesi ile operasyonel açıdan ömürlerini tamamlamış gemilerin geri dönüştürülmesinde insan sağlığı, güvenliği ve çevre açısından risklerin önlenmesi hedeflenerek, gemi söküm sürecinde uyulması gereken standartlar, gemi söküm tesislerinin kurulması ve işletilmesi, tehlikeli maddelerin kontrolüne ilişkin hususlar ele alınıyor.
Sözleşme uluslararası sefer yapan 500 groston ve üzeri yeni ve mevcut gemileri kapsamakta olup bunlar arasında denizaltılar, yüzer araçlar, yüzer platformlar, kendinden yükselen platformlar, yüzer depolama üniteleri (Floating Storage Units-FSUs), yüzer üretim, depolama ve boşaltım üniteleri (Floating Production Storage and Offloading Units-FPSOs) ile donanımları sökülmüş veya yedekte çekilmekte olan gemiler yer alıyor. Savaş gemileri, yardımcı askeri gemiler ve devletlerin ticari olmayan hizmetlerde kullanılan gemileri sözleşme kapsamı dışında..
Sözleşme çerçevesinde; inşa sözleşmesi 26 Haziran 2025 tarihinde veya sonrasında düzenlenen, inşa sözleşmesinin bulunmadığı durumlarda omurgası 26 Aralık 2025 tarihinde veya sonrasında kızağa konulan ya da benzer bir inşa safhasına ulaşanlar, teslim tarihi 26 Aralık 2027 veya sonrasında olanlar yeni gemi olarak kabul ediliyor.
ZORUNLULUKLAR
- Yeni gemiler, teslimat anında onaylı bir Tehlikeli Maddeler Envanteri (Inventory of Hazardous Materials-IHM) bulundurmalı ve geçerli bir Hong Kong Gemi Geri Dönüşüm Sertifikası bulundurmak zorunda.
- Mevcut gemiler, 26 Haziran 2030 tarihinden itibaren, operasyonel ömürleri boyunca bir IHM oluşturacak ve ayrıca geçerli bir IHM HKSRC sertifikasına sahip omlak zorunda. .
- Geri dönüşüme gönderilen gemiler, geri dönüşüme başlanmadan önce Nihai Sörveyden geçecek ve Uluslararası Geri Dönüşüme Hazır Sertifikası alacak.
- Gemi Geri Dönüşüm Tesisleri, yetkilendirilmiş olacak ve geçerli bir Gemi Geri Dönüşüm Yetki Belgesi bulundurulacak.
DENİZ HABER AJANSI
