AB, yaptırım listesindeki gemi sayısını Aralık 2025 itibarıyla 600’e yaklaştırdı. Ancak uzmanlar, yaptırımların filoyu durdurmak yerine onu daha "yaratıcı" ve tehlikeli hale getirdiğini savunuyor.
2024’te sadece 7 tanker olan Arktik rotası, 2025’te 100’den fazla gölge geminin uğrak yeri oldu. Rusya, bu rotayı yaptırımlardan izole bir "güvenli koridor" olarak kullanıyor.
Sanayi devleri bu riskli gemileri işletenlere normalin çok üzerinde primler ödüyor. Bu ekonomik teşvik, gemiler her an batma riskine sahip olsa bile sistemin büyümesini sağlıyor.
Filo, var olmayan "sahte bayrak" web siteleri ve yapay zeka ile oluşturulmuş paravan şirketler arkasına gizlenerek denetimlerden kaçıyor.
Gölge filo, Batı’nın beklediğinin aksine bir çöküş değil, tam tersine "adaptasyon" örneği sergiliyor.
Akdeniz’den Arktik’e Gölge Filo"
Yaptırımlara rağmen filonun genişlemesi, sadece gemi sayısı ile değil coğrafi yayılım ile ölçülüyor.
2025 yılında Rusya, nükleer buzkıranlarını kullanarak gölge filosunu Kuzey Kutbu üzerinden Çin’e ulaştırmaya başladı. Bu rota, Süveyş Kanalı denetimlerinden kaçmayı mümkün kılıyor.
Askeri bir varlık olarak filo
Artık gemiler sadece petrol taşımıyor. Estonya ve Danimarka istihbarat raporlarına göre; bazı gölge tankerlerin kritik su altı kablolarını izlemek, keşif yapmak ve hatta Avrupa limanlarına yönelik hibrit saldırılar için birer "mobil üs" olarak kullanıldığı iddia ediliyor.
Rusya'nın bu gemileri askeri jetlerle koruması, onları birer "sivil gemi"den çok "stratejik askeri varlık" konumuna getiriyor.
Yaptırımlara rağmen büyümenin motoru Hindistan ve Çin’in bitmeyen talebi. Risk alan armatörler, piyasa rayicinin %25-40 üzerinde kazanç sağlıyor.
Rusya, hurdaya gitmesi gereken 20 yaş üstü dev tankerleri piyasadan toplayarak adeta "yüzen bombalar" inşa ediyor.
Güvenlik riski artıyor
Bu gemilerin çoğu P&I (Uluslararası Sigorta) korumasından yoksun. Olası bir kazada (örneğin Türk Boğazları veya Danimarka Boğazı’nda), temizlik maliyetleri milyarlarca doları bulabilir ve bu maliyet tamamen kıyı devletinin üzerine kalabilir.
DENİZ HABER AJANSI
