Boğazlar -Sevr -İncirlik -Montrö

29.04.2005 10:43

Taylan Sorgun; ORTADOĞU Gazetesindeki yazısında Kabotaj Kanunu değişikliği; Boğazlar; Montrö; Lozan ve Sevr üzerine ilginç görüşler ortaya koymuş. İşte yazı...

Boğazlar -Sevr -İncirlik -Montrö Hattı...Taylan SorgunBURADA aylardır AB'nin talepleri ve ABD'nin bazı talepleri arasında Lozan'ın adeta tasfiye edilmek istendiği ileriye sürülmüştü. Şimdi önemli ve hatalı siyasi hır kararla kabotaj haklarıyla ilgili değişiklikler yapılmasının hazırlıkları vardır.İş bununla bitmemektedir. ABD'nin 1817 yılından beri devlet politikası haline gelmiş olan "Karadeniz'e açılma" siyaseti şimdi yeni bir safhaya girmiştir. Türkiye'nin Boğazlardaki egemenlik hakkının ortadan kaldırılması ve Lozan sonrası kazandığımız Montrö Antlaşması ile perçinlenen egemenlik hakkı yerine, Boğazlarda devletlerarası yönetim istenilmektedir. Mesele ABD Kongresine de resmen intikal etmiştir. Genelkurmay Başkanlığı'nın her iki konuyu da "dikkatle izlediği" bilinmekledir. Kabotaj hakkı...Kabotaj lügat anlamına göre şudur: "Kıyı boyunca gemilerin seyretmesi, bir devletin kendi kıyılarında gemi İşletme hakkı." Lozan'dan önce Türkiye'nin limanlarından ve kıyılarından bütün devletler "kayıtsız-şartsız olarak" yararlanmaktaydılar, Lozan'da Türkiye'nin kendi limanlarında ve karasuları dahilindeki kıyılarında Türkiye Cumhuriyeti'nin egemenlik haklan da zamanın emperyalist devletlerine kabul ettirilmiştir. AB ve ABD geçtiğimiz yıllardan bu yana, Türkiye'nin kabotaj hakkının kendilerinin iktisadi menfaatlerine aykırı olduğunu söyleyerek Türkiye'nin kabotaj hakkını gözden geçirmesini istemişlerdir. AB'nin siyasetlerinden birisi de budur. Şimdi kabotaj hakkı Be yeni düzenlemeler yapılacağı İfade edilmektedir. Hu hatalı siyasi karar alınırsa Türkiye'nin Lozan'da sağladığı bir egemenlik hakkı elinden gidecektir. ABD'nin Karadeniz siyaseti...ABD'nin Karadeniz'e açılma politikası 1817 yılında başlamıştır. Çeşitli dönemlerden geçmiştir. Ama daha önemlisi ABD'nin bu yoldaki devlet politikası hiç değişmemiştir. O tarihlerde ABD Dışişleri Bakanı olan John Quincy Adams, Osmanlı imparatorluğu ile Karadeniz ve limanlar konusunda bir dizi temasa geçmiştir. Hatta Adams bir temsilcisine gönderdiği mektupta bıı konudaki "temasların gizlilik içinde yürütülmesini de" istemiştir. 8 Şubat 1830'dan sonra da öteki devletler gibi ABD'ye de "Kapitülasyon hakları" tanınmıştı. 1962'de ABD ile Osmanlı İmparatorluğu arasında yapılan bir anlaşma ile de ABD'nin en İmtiyazlı devlet olduğu, bir defa daha anlaşmalara geçmişti. Montrö Andlaşması ve Sevr...Burada yine açıklamış ve ABD'nin Montrö Andlaşması'nm kaldırılmasını istediğini belirtmiştik. Bunu isleyen sadece ABD değildir. AB'nin de aynı talebi şal altından gösterilmektedir. Şimdi Sevr Andlaşması'na bakarsak orada şöyle denilmektedir "Harp zamanında bile İstanbul ve Çanakkale boğazlan bütün devletlerin gemilerine açık bulundurulacak, Boğazlar bir Avrupa Komisyonu tarafından kontrol edilecektir." İşte vaziyet budur. Bu gerçekleşmiştir. Ama Milli Mücadele ve Anadolu İhtilalİ'nin neticesindeki Lozan'da bu hüküm de reddedilmiştir. Ve Türkiye'nin Boğazlar üzerindeki egemenliği de sağlanmıştır. Kemal Yavuz ve Oymen...Bizim burada "Boğazların devletlerarası bir İdareye terkedilmesi talebi var" dediğimiz günlerde CHP Milletvekili Onur Öymen de bununla ilgili gelişmeleri açıklamıştır. Emekli komutanlardan Kemal Yavuz da, Kanal Türk'te değerli meslektaşım Tuncay Özkan ile yaptığı bir söyleşide bununla ilgili belgeler ortaya koymuştur.Çarşamba akşamı da Tuncay Özkan'ın Kemal Yavuz'la yaptığı söyleşide Kemal Yavuz bu defa yeni bir gelişmeden söz etmiştir.Yine Kemal Yavuz'un İçirttiğine göre Genelkurmay Başkanı Orgeneral Sayın Hilmi Özkökün Harp Akademileri'ndeki konuşmalarında "Karadeniz oraya kıyılan olan devletlerindir" sözleri de Montrö ve ABD'nin Karadeniz'de serbest hareket talepleri ile ilgilidir. Boğazlar ABD Kongresi'nde...Kemal Yavuz'un belgelerle onaya koyduğuna göre. ABD Dış ilişkiler Komisyonu'na verilen bir siyaset bildiriminde, Montrö Andlaşması'nın artık eskidiğinden «iz edilmekle ve bunun ortadan kaldırılması gerektiği öne sürülmektedir. Şimdi bakınız ABD, Karadeniz ile ilgili olarak daha 18621erdeki politika lan ile Karadeniz'deki bütün limanlardan da kapitülasyon özelliği ile yararlanmak İstemiştir. Simdi kabotaj hakkı kaldırılırsa bu zaten kendiliğinden ortaya çıkacaktır. Yani artık Türkiye'nin egemenlik hakkı yoktur. İncirlik'ten Montrö'ye...ABD, İncirlik talebinde ısrarlıdır. Ama onun yanında Boğazlar Andlaşması'nın değiştirilmesinin hazırlıklarını yapmaktadır. ABD simdi Karadeniz'de serbest faaliyette bulunabilmek için Kemal Yavuz'un da belirttiği gibi ona komik bir şal örtmekte ve "Kaçakçılıkla mücadelede Türkiye'ye yararından" söz etmektedir. Zaten şimdiki duruma göre ABD'ne Türkiye'nin limanlarının ve hava üslerinin açıldığı yolunda tartışmalar da vardır. AB'nin ve ABD'nin tarihsel politikaları devam etmektedir. Ama Türkiye'nin Lozan sonrası bütün kazanımları da elden gitmek tehlikesiyle karşı karşıyadır. Peki devlet politikası nerede kalmıştır? Böyle bir Türkiye nasıl tanımlanacaktır?(Taylan Sorgun, ORTADOĞU Gazetesi, 29 Nisan 2005)

SON EKLENEN GALERİLER

Diğer Haberler