Dünya Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) nesli tehlike altında türler olarak kırmızı listesinde yer alan caretta caretta türü deniz kaplumbağalarının hem Türkiye hem de Akdeniz’deki en büyük yuvalama alanı konumundaki Belek kumsalında yuva sayısı, bu yıl rekora gidiyor.

Aksu’dan başlayıp Kadriye, Belek, Boğazkent ve Manavgat- Denizkent bölgelerini içeren 30 kilometrelik kumsalda, Ekolojik Araştırmalar Derneği (EKAD) 23 yıldır caretta carettaların mayıs-ekim ayları arasında yuvalama, yavruların denize ulaştırılması, koruma ve kayıt altına alınması gibi görevleri üstleniyor.

EN BÜYÜK SORUNLAR

EKAD bünyesinde Türkiye’nin birçok üniversitesinden gönüllü öğrenciler her yıl bu çalışmalara katılıyor. En büyük sorunlar olarak ise kumsala yakın tesislerdeki ışıklandırmalar, kumsalı kullanan tatilcilerin bıraktığı plastik, teneke, cam şişe ve poşet gibi atıklar, kumsala traktör ve benzeri araçlarla girilip yuvaların ezilmesi ile başıboş köpekler tarafından yuvaların kazılıp yumurtaların yenmesi olarak sıralandı.

Sahilde yuva yapmaya çıkan caretta carettaların izleriyle traktör izlerinin karıştığı görülüyor.

HER GÜN SAAT 04.00’TE UYANIP TESPİT EDİYORLAR

Kampta çadırlarda kalan görevli ve gönüllüler, her gün saat 04.00’te uyanıp saat 09.00-10.00’a kadar 30 kilometrelik sahili ekipler halinde tarayıp, yuvaları tespit ediyor. Her birine tarih ve numarası yazılı çubuklar bırakıp, yuvanın üst kısmına gömdükleri pinpon topuyla işaretliyorlar.

Yumurtaların yuvadan çıkma günü geldiğinde de yuvalar kazılıp kontrol ediliyor ve çıkamayan diğer yavrular da gönüllüler eliyle denize ulaştırılıyor.

“YANLIŞ BİR ALGI OLUŞTU”

Caretta carettaların yuva sayısındaki artışla ilgili yanlış bir algı oluştuğunu belirten EKAD Başkanı Hacettepe Üniversitesi’nden Dr. Ali Fuat Canbolat, şunları söyledi:

“Bu yıl sezon çok hızlı başladı ve şu an 2 binin üzerinde yuvamız var. Yuvalamalar temmuz sonuna kadar devam edecek ve 1 ay var. Muhtemelen 3 bini rahatlıkla geçecek. Minimum bin yuva daha oluşur ve geçen yılı geçeceğini tahmin ediyoruz. 23 yıl önce de burada 350-400 yuva kaydı yapıyorduk, şimdi 3 bin 200’lere çıktık. Neredeyse 10 katı artış var. Bunun tamamını koruma çalışmalarına bağlamamız doğru olmaz. Mutlaka koruma çalışmalarının katkısı var ama bu seviyede olmaz, 10 katı şekilde yuva sayısının artışı söz konusu olamaz. Bunun yüksek olasılıkla küresel ısınmayla alakası olmalı. Bir de Kuzey Afrika popülasyonu var. Kişisel tahminim, küresel ısınmaya bağlı olarak Kuzey Afrika’daki deniz kaplumbağalarının yavaş yavaş kuzeye, bizim ve Yunanistan kıyılarına doğru geldiği yönünde.”

DENİZ HABER AJANSI