Avrupa Birliği, Akdeniz’i mülteci mezarlığına çeviren insan kaçakçılarına karşı askerî harekât gerçekleştirme izni isteyecek. İtalya’nın komuta edeceği AB ortak deniz gücü, yasa dışı mülteci taşıyan gemileri ‘kullanılmaz’ hale getirecek.
Akdeniz’de kaçak mültecileri taşıyan gemilerin batmasıyla yaşanan felaketlerin ardından eleştiri oklarının yöneldiği Avrupa Birliği’nin, insan kaçakçılarıyla mücadele için hazırladığı karar tasarısı BM Güvenlik Konseyi’ne sunulacak. Konsey’e İngiltere tarafından teklif edildiği belirtilen taslağa göre, İtalya’nın komuta edeceği bir AB ortak deniz gücü, yasa dışı olarak mülteci taşıdığı tespit edilen deniz araçlarını ‘kullanılmaz’ hale getirecek. 10 kadar AB üyesinin destek olacağı bu güç, ihtiyaç olması halinde NATO’dan da destek alacak. İngiliz Guardian gazetesine göre İngiliz savaş gemisi HMS Bulwark ve saldırı helikopterleri bu gücün içinde yer alacak.
Tasarıyı BMGK’ya sunması beklenen AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Rusya’nın ve Çin’in karar tasarısını veto etmesini beklemiyor. BM’deki girişimden ayrı olarak, AB’nin mülteci felaketlerine engel olmak için hazırladığı yeni harekât planının en tartışmalı bölümü ise mülteci akınından doğrudan etkilenmeyen AB ülkelerini sorumluluk almaya mecbur kılacak yasal düzenlemeler. Buna göre AB’nin Akdeniz kıyılarına ulaşan Afrikalı ve Ortadoğulu göçmenler kota sistemine göre diğer ülkelere dağıtılacak. Özellikle aşırı sağ hareketlerin güçlü olduğu AB ülkeleri bu plana hiç sıcak bakmıyor.
Devlet hâkimiyetinin tamamen yok olduğu Libya, Afrikalı mültecilerin ölüm yolculuğunun başlıca limanı konumunda. Brüksel’deki AB yetkililerine göre, insan kaçakçılığı trafiğinde pay sahibi olan Libyalı silahlı milisler ve radikal grupların, kontrol ettikleri sahillere konuşlandırdıkları ağır silahlarla AB gemilerine saldırması halinde operasyonun büyümesi ve kara harekâtını gerektirmesi de mümkün olabilir. Libya’da birbirleriyle rekabet halindeki Trablus ve Tobruk merkezli her iki hükümet ise AB planının kendileriyle istişare edilmeden hazırlandığını ve bu planı kabul etmeyeceklerini açıkladı. Batı tarafından tanınan Tobruk hükümetinin BM nezdindeki büyükelçisi İbrahim Debbaşi, insan kaçakçılarıyla mücadele etmenin en etkili yolunun kendilerine yönelik silah yardımı ve satışı olduğunu savundu. Akdeniz’de teknelerde mahsur kalan mültecileri kurtarmak için daha fazla gemi konuşlandırılmasını ‘tamamıyla aptalca bir tercih’ olarak niteleyen Libyalı diplomat, bunun çok daha fazla sayıda mülteciyi ülkesine gelmeye teşvik edeceğini iddia etti. Baharın gelmesi, hava ve deniz koşullarının iyileşmesiyle birlikte Libya’dan İtalya kıyılarına mülteci taşıyan teknelerin sayısı artmıştı. Geçen yıl çoğunluğu bahar ve yaz aylarında olmak üzere 3.200 göçmen Akdeniz’de boğularak hayatını kaybetmişti. Bu yıl ölü sayısı şimdiden bin 500’ü geçti.
Deniz Haber Ajansı
