2020 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan geçtiğimiz şubat ayında Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca hazırlanan "Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Hakkında Yönetmelik", Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
2020 yılında yürürlüğe giren "Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Hakkında Yönetmelik" İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi ve Ankara Bölge İdare Mahkemesi tarafından da karar onandı. Ancak, söz konusu izinlerin iptal edilmesine rağmen , Ankara Bölge İdare Mahkemesi kararları ile de onanmış olmasına karşın idare mahkeme kararlarına rağmen 2577 Sayılı Kanun ve Anayasa’nın idari yargı kararlarının 30 gün içinde uygulanması mecburi olduğu halde mevcut uygulamayı devam ettirdi.
İdarenin hukuku hiçe sayan uygulamalarının ardından Türkiye'nin deniz yetki alanlarında, su yollarında ve iç sularda verilmekte olan kılavuzluk ve römorkörcülük ile palamar hizmeti veren ilgili şirketlerin izinleri Danıştay kararları ile ortadan kalkmasına rağmen hizmet vermeye devam etti.
Danıştay 10. Dairesi bu izin iptalleri kararlarını 30.06.2025 tarihli kararları ile kararlarda izinlerin ihalesiz verilmiş olmasının usulsüzlüğüne de belirterek sonucu itibariyle doğru olduğunu belirterek onadı. Bu şekilde bu şirketlerin tüm izinleri Danıştay kararları ile ortadan kalktı.
Bu arada Limanlar Kanununda yapılan yeni değişiklikle yeniden Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Türkiye’deki 15 kılavuzluk bölgesel hizmet sahasının işletme hakkını 20 yıllığına özel sektöre devretmek için yeniden ihale sürecini başlattı. Yeni ihale ilanları peşpeşe gelmeye başladı.
LİMANLAR KANUNU NE DİYOR?
Limanlar Kanunu’nda yapılan değişiklik ile kanuna getirilen ek maddede böyle bir iptal durumunda izinleri iptal edilen şirketlerin kesinleşmiş yargı kararına uygun olarak işten el çektirilerek ; “Bakanlık, herhangi bir bölgesel hizmet sahasında veya liman tesisinde, kılavuzluk veya römorkörcülük hizmetlerinin yürütülmesine yönelik talep olmaması, bu hizmetleri yürüten gerçek veya tüzel kişilerin sunduğu hizmetin süresinden önce herhangi bir nedenle sona ermesi veya iptal edilmesi yahut mücbir sebep durumunun gerçekleşmesi halinde geçici olarak yeterli hizmet verebilecek şartları haiz mevcut kılavuzluk veya römorkörcülük hizmeti veren gerçek veya tüzel kişileri, kamu yararı amacıyla sınırlı olmak üzere, kapasite ve coğrafi yakınlık gibi hususları gözeterek makul bir süre için görevlendirebilir veya bu hizmetleri kendisi verebilir.” İfadeleri yer alıyor.
Sektör temsilcileri söz konusu şirketlerin tüm izinleri iptal edildiğinden, bu iptal ile “mevcut” kılavuzluk ve römorkör hizmeti veren kişilerden olmadıklarından kanun hükmünün bir an önce uygulanarak Kanun uyarınca yapılacak ihaleler tamamlanana kadar kanun hükmüne uygun bu şirketler dışındaki teşkilatlar ve/veya Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün görevlendirilmesi gerektiğini belirtti .
