Türkmenistan-İran boru hattı açılıyor
Türkmenistan-İran boru hattının bugün düzenlenecek törenle açılmasının ardından Türkmenistan İran'a sattığı doğal gaz miktarını iki kat arttıracak.
Başkent Aşkabat'a yaklaşık 360 km uzaklıkta İran sınırına yakın devasa Devletabad gaz yataklarındaki doğal gazı İran'a ulaştıracak Türkmenistan-İran arasındaki Devletabad-Serahs Hangeran doğal gaz boru hattının açılışı için Salaryap mevkiinde tören düzenlenecek. Açılış törenine Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad ve Türkiye'yi temsilen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız katılacak.
Doğal gaz zengini Türkmenistan son 1 ay içersinde enerji alanında önemli gelişmelere evsahipliği yaparken, 2010 yılına enerji atağıyla giriyor. Türkmenistan hükümeti 14 Aralıkta Türkmenistan-Çin doğal gaz boru hattının açılmasının ve 22 Aralık'ta Türkmengaz Devlet Kurumu ile Rus doğal gaz devi Gazpromla yıllık 30 milyar doğal gaz anlaşmasının imzalanmasının ardından şimdi de Türkmen gazını İran'a ulaştıracak ek boru hattının açılışını yapacak.
Açılacak olan yeni boru hattıyla Türkmenistan, İran'a sattığı doğal gazın miktarını 20 milyar metre küpe çıkartmayı planlıyor. Temmuz 2009'da iki ülke arasında yapılan görüşmeler sonucu, Türkmenistan'ın İran'a bir yılda ihraç ettiği 8 milyar metreküplük doğal gaz miktarının, 14 milyar metreküpe çıkarılmasına karar verilmişti. Bu miktarın yeni ek boru hattıyla 2010 yılında 20 milyara çıkartılacağı açıklanmıştı. Bu miktarın 8 milyar metreküpü Türkmenistan'ın batısında bulunan Körpece yatağından karşılanırken, geri kalanı da Devletabat yatağından gönderilecek. Hattın toplam uzunluğu 30,5 kilometre ve hattın taşıma kapasitesinin yıllık 12,5 milyar metreküp olduğu açıklandı. Türkmenistan Hidrokarbon Kaynakları Yönetimi ve Kullanımı Ajansı Başkanı Yahşıgeldi Kakayev bu hattın 6 ay gibi kısa süre içerisinde inşa edildiğini söyledi.
22 Aralık'ta Türkmengaz Devlet Kurumu ile Gazprom arasında imzalana anlaşma sonucu Türkmenistan Rusya'ya yılda 30 milyar metre küp doğal gaz satacak. Bunun yanı sıra 14 Aralık'ta uzun vadeli yılda 40 milyar metre küp doğal gazı Çin'e ulaştıracak Türkmenistan-Çin boru hattının açılışı yapılmıştı. Türkmen doğal gazını Özbekistan ve Kazakistan üzerinden Çin'e ulaştıracak boru hattının açılışı Türkmen lider Berdimuhamedov, Çin Devlet Başkanı Hu Jintao, Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev ve Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov'un katılımıyla gerçekleştirilmişti.
Yaklaşık 7 bin kilometre uzunluğundaki doğal gaz boru hattının 185 kilometresi Türkmenistan, 529 kilometresi Özbekistan, 1300 kilometresi Kazakistan ve yaklaşık 5 bin kilometrelik kısmı da Çin sınırları içinde yer alıyor. Türkmenistan Bahtiyarlık bölgesindeki 6 ayrı doğal gaz yatağından alınan gaz, rafineri tesislerinde işlenilerek, söz konusu hattan Çin'e gönderilecek. Buna göre yıl sonuna kadar bu hattan 150 milyon metre küp doğal gaz Çin'e ulaştırılacak. Bu kapasite 2010 yılında 6 milyar, 2011 yılında 17 milyar, 2012 yılında 22 milyar, 2010 yılında 33 milyar, 2014 yılında 37 milyar ve 2015 yılından itibaren ise yılda 40 milyar metre küp olacak. Buna göre, Türkmenistan 2010 yılında Rusya'ya 30 milyar, İran'a 20 milyar ve Çin'e 6 milyar metre küp doğal gaz satacak. Türkmenistan'ın 24,6 trilyon metre küp doğal gaz, 20,8 milyar ton da petrol rezervi bulunduğu tahmin ediliyor.
