Türkiye'den Kıbrıs'a su taşıyacak 1.6 milyar liralık projenin açılış töreni Mersin'de yapıldı. Dünyada ilk kez gerçekleşen asrın projesinde vanalar Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun katıldığı açılış töreniyle açıldı.
Büyük açılışın KKTC'de gerçekleşen bölümüne de katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Güneydekiler bu sudan istifade etmek istiyorlarsa adını barış suyu koyar onlara buradan su veririz" dedi.
KKTC’de bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan Girne’de Geçitköy barajının açılışında “Güneydekiler bu sudan istifade etmek istiyorlarsa adını barış suyu koyar onlara buradan su veririz. Bizim için önemli olan insandır ve biz hep bana değil hep bize diyoruz özelliğimiz bu” dedi.
Türkiye'den KKTC'ye su taşıyacak proje tamamlandı. Proje, Mersin'de düzenlenen törenle hizmete alınıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu, KKTC Su Temin Projesi Alaköprü Barajı ve KKTC Su Temin Projesi Geçitköy Barajı'nın açılış törenine katıldı. İlk olarak Başbakan Davutoğlu konuştu. Ardından KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı söz aldı. Son olarak ise Cumhurbaşkanı Erdoğan hitap etti.
"TÜRKİYE BİR OLURSA AŞAMAYACAĞI ENGEL YOKTUR"
Cumhurbaşkanı Erdoğan "Dün gökyüzünde büyük bir başarıya şahitlik etmiştik. bugün de Akdeniz'in altında benzer bir başarının şahitliğini yapmak üzere buradayız. Bu millet, karadan gemileri yürüttü. Bu millet boğazın altından Marmaray'ı inşa etti. Bu millet, şimdi Anamur'dan Kuzey Kıbrıs'a yine denizin altından 107 kilometrelik, hamdolsun su naklini gerçekleştiriyor. Bu millet, önümüzdeki yıl Avrasya tünelini yine boğazın altına inşa ediyor. Bu millet bir olursa, iri olursa, beraber olursa, kardeşçe yürürse, hep birlikte Türkiye olursa aşamayacağı hiçbir engel yoktur." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: "Başbakanlığımız döneminde başlattığımız çalışmaları, işte bugün sonuca ulaştırıyoruz. Biz de Türkiye'den suyu aldık getirdik, Kıbrıs'la buluşturduk. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti artık yarım asır boyunca içme suyu ve tarımsal sulama suyu sıkıntısı çekmeyecek" dedi.
Törende konuşan Başbakan Ahmet Davutoğlu, KKTC'ye Su Temin Projesi'nin dünya çapında bir proje olduğunu belirterek, "Bilinsin ki Kıbrıs'ın kuzeyindeki doğalgaz kaynaklarının sadece Rumlara ait olduğunu iddia edenler bugün burada tarihi bir ders alsın. Biz diyoruz ki, bu giden su bütün Kıbrıs'a barış, adalet suyu olsun. Kalıcı bir Akdeniz düzeninin ilk işareti olsun." dedi.
Mersin'in Anamur ilçesinde düzenlenen KKTC Su Temin Projesi açılış törenine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu, KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, KKTC Başbakanı Ömer Kalyoncu ve Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu ile bazı kabine üyeleri ve çok sayıda vatandaş katıldı.
EROĞLU: VAKİT, BU VAKİT
Törende konuşan Bakan Eroğlu, projenin mimarının Cumhurbaşkanı Erdoğan olduğunu söyledi. Erdoğan'ın belediye başkanlığı döneminde proje için "vakti geldiğinde neden olmasın" dediğini anlatan Eroğlu, "Vakit geldi, o vakit bu vakit." dedi. Bakan olduğu zaman Erdoğan'ın projeyi hatırlattığını belirten Eroğlu, "Fatih'in karadan gemi yürüttüğü gibi biz de denizden bu soruları askıyla götürelim dedik ve proje başladı." dedi.
KALYONCU: BU SU BELKİ BARIŞ SUYU OLACAK
KKTC Başbakanı Ömer Soyer Kalyoncu ise, şunları söyledi: "Asrın projesinin açılışında burada olmak bir mutluluktur. Su hayattır, biz su bakımından gittikçe fakirleşiyoruz. Sularımız tuzlanmakta, su kaynaklarımız tükenmektedir. Bu proje hayal olarak başladı, şimdi ise borularla gerçekleştirildi. Biz Anadolu halkına ve Türkiye Cumhuriyeti devletine teşekkür ederiz. Bizimle ekmeğini paylaştığı gibi suyunu da paylaşıyor. KKTC'deki Türklere hayat katıyorsunuz, teşekkürlerimizi iletiyoruz. Bu su belki gün gelecek barış suyu da olacak."
DAVUTOĞLU: MUHTEŞEM BİR SU KÖPRÜSÜ KURUYORUZ
Başbakan Davutoğlu ise, projeyi 'dünya çapında bir eser' olarak niteledi. Dünyada örneği olmayan bir proje ile su köprüsü kurduklarını belirten Davutoğlu, "Bugün Anadolu ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti su gibi aziz projeyle bir kez daha birbirine kavuşuyor, kenetleniyor. Türkiye ile KKTC arasında dünyada bir benzeri olmayan, örnek, numune, mucizevi bir eserle muhteşem bir su köprüsü kuruyoruz. Girne'yi, Anadolu'ya bu kez su ile bağlıyoruz. Kıbrıs için canını feda eden şehitlerimize selam olsun. Onlara rahmet diliyoruz. Onların manevi huzurunda diyoruz ki; 'Sizler Kıbrıs'a canınızı feda etmek için gittiniz. İşte şimdi anavatandan yavru vatana biz sizin adınızı anarak Anadolu'nun suyunu götürüyoruz. Mübarek olsun'."
Davutoğlu, "Bütün dünyaya haykırıyoruz; Türkiye ile Kıbrıs hiçbir zaman ayrılmayacak şekilde birbirine kenetlenmiştir ve Kıbrıs'a anavatanın suyu şırıl şırıl bereket ve izzet götürecektir." dedi.
"HER ŞEYİYLE MİLLİ, HER ŞEYİYLE YERLİ"
Davutoğlu, 13 yılda dünya rekorları kırdıklarını anlatarak, "Milli piyade tüfeği, savaş gemisi, aşı, helikopter, tank, eğitim uçuşu, 4B uydusu... İşte her şeyiyle milli, her şeyiyle yerli, işte dünyaya meydan okuyan Türkiye Cumhuriyeti Devleti..." diye konuştu.
Davutoğlu, şunları söyledi: "Dünyaya bu rekorları tarihe nişane olsun diye yazmaya, göstermeye hazır mısınız, 1 Kasım'a hazır mısınız? Bu ülkeyi kaosa, istikrarsızlığa sürüklemek isteyenlere karşı şehitlerimizin ruhunu şad ederek kıyamete kadar biriz, beraberiz demeye hazır mıyız?"
Davutoğlu, şöyle devam etti: "Yavru vatanı birleştirdiğimiz gibi Asya ile Avrupa'yı birleştirerek, Rumeli'ye, Kafkasya'ya, Ortadoğu'ya barış, kardeşlik getirmeye hazır mıyız? İşte bütün bu projelerin arkasındaki siyasi felsefe budur. Bütün bu projeler barış, adalet ve huzur projesidir. Bir ülkeye huzur ve istikrar hakim olduğunda neler yapılabileceğini dünya aleme gösterdik. Evet, bugün organize bir terör saldırısıyla karşı karşıya kaldık. Bu büyük başarılar, dünya çapındaki eserlerimiz, Türkiye'nin büyüme iradesi terör eliyle durdurulmak isteniyor. 7 Haziran'dan sonra bir yönetim boşluğu olduğunu zanneden terör odakları PKK, DHKP-C, DEAŞ hepsi birden saldırdılar."
Davutoğlu, "Bir kez daha vurgulamak istiyorum: Kim hangi adi planı yaparsa yapsın, Türkiye terörün ve teröristlerin emellerine asla geçit vermeyecektir." dedi.
"HEM BARIŞ, HEM CAN SUYU"
Davutoğlu, şu ifadeleri kullandı: "Hem barış suyu, hem can suyu hayırlı olsun. Doğal kaynakların paylaşımı konusunda büyük çatışmaların yaşandığı bölgemizde en değerli kaynak olan suyu bir barış projesi olarak Kıbrıs'a getirmek büyük bir başarıdır. Kıbrıs'ta çözüm fikrine kararlılık ve samimiyetle bağlı olduğumuzu bir kez daha ortaya koyuyoruz. Burada bir kez daha tekrarlamak istiyorum: Türkiye mevcut müzakere sürecinin bir an evvel adil, kapsamlı ve kalıcı bir çözümle neticelenmesini samimiyetle temenni etmektedir. İstişarelerimiz artarak devam edecektir. Bilinsin ki Kıbrıs'ın kuzeyindeki doğalgaz kaynaklarının sadece Rumlara ait olduğunu iddia edenler bugün burada tarihi bir ders alsın. Biz diyoruz ki, bu giden su bütün Kıbrıs'a barış, adalet suyu olsun. Kalıcı bir Akdeniz düzeninin ilk işareti olsun."
Davutoğlu, "KKTC'deki soydaşlarımıza sesleniyorum; eksiğiniz ne ise anavatan yanınızdadır. Suyumuzla, aşımızla, ekmeğimizle, gönlümüzle, yüreğimizle, kalbimizle sizinleyiz." dedi
Sayılarla 'Can Suyu' projesi
Türkiye’den Kıbrıs’a deniz altından askılı boru sistemiyle su temin projesi bugün Mersin Anamur ve KKTC'de çifte törenle başladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu, Mersin Dragos çayı üzerindeki Alaköprü barajından vanaları açtı.1.6 milyar liraya mal olan proje 4 yılda tamamlandı.
Anamur-Mersin Sulama Alaköprü barajındaki ilk açılışta Kıbrıs’a su temin projesiyle paralel yürütülen Mersin-Anamur sulama projesi de başlatılacak. Projede 83 bin 600 dekar arazi sulu tarıma geçecek. Baraja kurulan santral de bölgenin elektrik ihtiyacını karşılayacak.
DÜNYADA İLK KEZ DENENEN YÖNTEM
2011 yılında Alaköprü barajının inşaatıyla başlayan projenin asıl amacı Kıbrıs’a su temin edilmesi. Bugüne kadar, Türkiye tarafında Alaköprü barajı inşa edildi. Borular, Anamur’a kadar karadan, ardından da dünyada ilk kez denenen bir yöntemle, denizin 250 metre altından askılı boru sistemiyle 80 kilometre ötedeki Kıbrıs’a ulaştı. KKTC tarafında ise, eş zamanlı olarak Geçitköy barajı inşa edildi. Yılda 75 milyon metreküp suyun geleceği baraja bir de arıtma tesisi inşa edildi.Askılı boru sistemine, Türkiye ile KKTC arasındaki denizin ortalama 1500 metre derinlikte olması ve bu derinlikte basınca dayanacak boru sisteminin bulunmaması zorladı. Deniz altından monte edilen borular Girne’nin Geçitköy bölgesine geçen ay ulaştı. Bu arada KKTC içindeki 400 kilometrelik isale hatlarının döşenmesi de tamamlanma aşamasına geldi. Başkent Lefkoşa’ya ilk suyun bu ay sonunda gelmesi planlanıyor.
RUMLARA DA VERİLECEK
KKTC yıllık 75 milyon metreküplük suyun 35 milyon metreküpünü içme amacıyla kullanacak. Suyun belirli bir bölümü de tarım alanında değerlendirilecek. Mevcut hattın, KKTC’nin 50 yıllık su ihtiyacını karşılayacağı hesaplanıyor. Ancak su sürede elde kalan fazla suyun, Kıbrıslı Türkler gibi büyük su ihtiyacı bulunan Rumlara da verilmesi planlanıyor. Su, Rumlarla müzakere masasında Türklerin en büyük kozlarından biri. Askılı boru sistemine önümüzdeki dönemde Ada’nın bir diğer ihtiyacı enerji hatlarının da eklenmesi planlanıyor. Bir başka proje ise, Kıbrıs sorunu çözülmesi halinde mevcut sisteme doğu Akdeniz’de yeni keşfedilen doğalgaz kaynaklarının Türkiye’ye taşınması da eklenebilecek.
İŞLETME PROBLEMİ ÇÖZÜLMEDİ
Proje tamamlanırken, KKTC ile Türkiye arasında çıkan ‘işletme’ krizi ise, perde gerisinde devam ediyor. Türkiye kanadı, suyun kamu denetiminde yap-işlet-devret yöntemiyle özel sektör eliyle yönetilmesini istiyor. KKTC ise, suyun Ada içindeki yönetiminin belediyeler eliyle yapılmasında ısrar ediyor. Sorun, KKTC'de iktidarda bulunan Cumhuriyetçi Türk Partisi'nin lideri ve eski Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat'ın Salı günü Ankara'ya yapacağı ziyarette masaya yatırılacak. Talat, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşecek ve suyun yanısıra Kıbrıs sorununda gelinen son aşamayı da ele alacak.
Deniz Haber Ajansı
