Türkiye'nin gözde turizm merkezlerinden İzmir'in Çeşme ilçesinde, vatandaşların serbestçe kullandığı bir plaj alanının girişi tamamen kapatıldı. Girişe asılan bir tabela ile plajın "Burcu Sitesi sakinlerine ait tapulu mülk" olduğu iddia edildi. Bu olay ise tatilcilerin tepkisine neden oldu.
Çeşme'deki söz konusu plaj alanının girişine asılan "Plaj ve otopark Burcu Sitesi sakinlerine ait tapulu mülktür" yazılı tabela, bölgede şaşkınlık ve tepkiyle karşılandı. Normalde kıyı kenar çizgisi içerisinde kalan alanların kamunun kullanımına açık olması yasal bir zorunlulukken, bu iddia hukuki tartışmaları da beraberinde getirdi. Plajın ve otopark alanının özel mülk olduğu yönündeki bu açıklama, kamusal alan olarak görülen bu bölgeye erişimi tamamen engelledi.
Plajın kullanımının kısıtlanmasına tepki gösteren bir vatandaş, "Deniz, göl ve akarsu kıyılarıyla buraların etkisinde olan ve devamı niteliğindeki sahil şeritlerinin, devlete ait olduğu ve herkesin eşit ve serbestçe yararlanmasına açık olduğu 3621 sayılı Kıyı Kanunu ile güvence altına alınmıştır. Çeşme'deki bu plajın kapatılması, Kıyı Kanunu'na aykırılık teşkil etmektedir. Bu nedenle derhal gereği yapılmalıdır" diye konuşmuştur.
Çevredeki tatil yapmak isteyen vatandaşlar ise duruma tepki göstererek plajın halkın kullanımına açılması için yetkilileri göreve çağırdı.
Kıyı Kanunu ve anayasa ne diyor?
Peki, hukuki durum gerçekten nedir? Bir site veya özel bir işletme, bir plajı kapatıp “burası benim” diyebilir mi? Cevap, hem Anayasa’da hem de Kıyı Kanunu’nda net bir şekilde “Hayır” olarak verilmiştir.
Anayasa Madde 43, bu konudaki en temel güvenceyi sunar. Maddeye göre, “Kıyılar, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Deniz, göl ve akarsu kıyılarıyla, deniz ve göllerin kıyılarını çevreleyen sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir.” Bu madde, kıyıların mülkiyetinin devlete ait olduğunu ve hiç kimsenin özel mülkü olamayacağını kesin bir dille ifade eder.
Bu anayasal ilkeyi detaylandıran 3621 sayılı Kıyı Kanunu ise daha da nettir. Kanunun 5. maddesi, “Kıyılar, herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açıktır” der. 6. madde ise kıyı çizgisinden itibaren kara yönünde yatay olarak en az 100 metre genişliğindeki alanı kapsayan sahil şeridinde, duvar, çit, parmaklık, tel örgü, hendek, kazık ve benzeri engellerin oluşturulamayacağını belirtir.
Dolayısıyla, Burcu Sitesi’nin yaptığı uygulama, hem Anayasa’ya hem de Kıyı Kanunu’na açıkça aykırıdır. Asılan tabela hukuken geçersiz, kurulan engeller ise derhal kaldırılması gereken yasa dışı yapılardır.
DENİZ HABER AJANSI
