Gemi ve Yat İhracatçılar Birliği (GYİB) Yönetim Kurulu Başkanı Başaran Bayrak, Türkiye'nin bölgesinde yaşanan istikrarsızlıkların gemi ve yat ihracatını olumsuz etkilediğini belirterek, "Bu yıl, geçen yıla göre siparişlerde bir miktar düşüş bekliyoruz" dedi.
Bayrak, Türkiye'nin gemi ve yat ihracatının 2015 yılında bir önceki yıla göre yüzde 19 gerilediğini aktardı. Piyasada gemi ve yat ihracatının bu yıl da parlak olmayacağı görüşü hakim.
Gemi ihracatının her geçen yıl dalgalı bir seyir izlediğine dikkati çeken Bayrak, "2008'de 2 milyar 650 milyon dolar olan gemi ihracatımız, 2013'te 1 milyar 169 milyon dolara geriledi. Söz konusu rakam, 2014'te 1 milyar 270 milyon dolar olarak gerçekleşirken geçen yıl 1 milyar 30 milyon dolarlık gemi ve yat ihraç ettik" dedi.
Türkiye'nin 2023 vizyonu çerçevesinde 10 milyar dolarlık gemi ve yat ihracatı hedefi konulduğunu hatırlatan Bayrak, küresel kriz, dünya ticaretindeki daralma, Uzak Doğu ülkelerindeki ihtiyaç fazlası gemiler, çevre ülkelerde yaşanan siyasi istikrarsızlık ve petrol fiyatlarının seyrinin söz konusu hedeften uzak kalınmasına yol açtığını belirtti.
"Özel desteklere ihtiyaç var"
Sektörde oluşan kapasite fazlasını, tamir ve bakım hizmetlerinde kullanarak krizi en az hasarla atlatma gayreti içinde olduklarına değinen Bayrak, şöyle devam etti:
"Gemi üreten hemen bütün ülkeler, istisnasız gizli ve açık şekilde desteklenmektedirler. Son derece stratejik bir sektör olan ve yoğun emek işgücü kullanan bu sektör diğer ülkelerle eşit şekilde desteklenmedikçe rekabet edebilmesi son derece güçtür. Bu nedenle devlet tarafından özel desteklere ihtiyaç var."
Bayrak, gemi ve yat üretiminde işçilik maliyetlerindeki artış ve buna bağlı sosyal giderler, girdi ve finansal maliyetlerin yüksekliği, inovatif yatırımların yapılamaması gibi nedenlerle üretimde verimlilik problemlerinin yaşandığına dikkati çekti.
Sektörün alt yükleniciler ile şu an yaklaşık 40 bin kişiye istihdam sağladığını belirten Bayrak, "Satış rakamlarının arttığı yıllarda bu rakam 150 bin kişiye ulaşabiliyor" dedi.
İhracatta rota yeni ülkeler
Sektördeki en yüksek ihracatın başta Norveç olmak üzere AB ülkelerine yapıldığını ifade eden Bayrak, buna ilave olarak Marshall adaları, Malta, Suudi Arabistan ve Körfez ülkeleri ile Rusya'ya da ciddi oranda satış gerçekleştirildiğini belirtti.
Bayrak, geleneksel pazarların dışında, İzlanda, Kanada, İran, Sahra üstü ve Afrika ülkelerinin yeni hedef pazarlar olduğunu açıkladı.
"Eleman açığı var"
Sektörde yetişmiş eleman açığı olduğuna işaret eden Bayrak, "Özellikle ara eleman açığı çok belirgin. Yüksek eğitim yapmış eleman açığı yok, hatta fazlası var. Bu nedenle ara eleman yetiştirecek nitelikli teknik okul ve kurslarla eleman açığı giderilebilir" ifadesini kullandı.
Deniz Haber Ajansı
