Yeni ‘Limanlar Yönetmeliği’ ile birlikte 750 kw’nin altına baş pervaneye sahip olan 5.001 ile 15.000 dwt arasındaki gemiler, liman operasyonlarında artık ikinci bir römorkör almak zorunda. Arkas filosu başta olmak üzere Türk limanlarına gelen yüzlerce gemi değişiklikten etkilendi. Gemiler her seferinde 2-3 bin dolar fazladan ödemek zorunda kalıyor.
Aylık ulaşım ve iş dergisi Unibusiness Şubat sayısında yayımlanan haberde 31 Ekim 2012’de yürürlüğe giren ‘Limanlar Yönetmeliği’nin sektöre etkilerini gündeme aldı. Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de her gemi bir kılavuz ve römorkör alarak Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 31 Ekim 2012’de yürürlüğe giren ‘Limanlar Yönetmeliği’ armatörlere ek maliyetler getirdi. 5001 groston üstündeki gemilere getirilen ilave römorkör şartına gemi sahipleri tepki gösterdi.
Limanlara yanaşmak veya kalkmak zorunda. Gemilerin alacağı römorkör sayısı büyüklüklerine göre belirleniyor. Baş pervanesi (bow thruster) olan gemilerin ise bir istisnası bulunuyor. Benzer tonajdaki gemilere nazaran bir eksik römorkör alarak operasyon yapabiliyor. Fakat Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın 31 Ekim 2012’de yürürlüğe koyduğu yeni ‘Limanlar Yönetmeliği’ dengeleri bozdu. Yönetmelikle, 5001 grt – 15.000 grt aralığındaki gemilerin tek römorkörle operasyon yapabilmeleri için en az 750 kw gücüne sahip baş pervanelere sahip olma şartı getirdi. Böyle olunca daha önce tek römorkör alabilen gemiler iki römorkörler operasyon yapmak zorunda kaldı. Böylelikle zaten son dört yıldır para kazanamayan armatörlerin yarasına tuz basılmış oldu. Çünkü her römorkör, armatör için ilave bir maliyet demek. Her limanda farklı fiyatlar uygulanmakla beraber bir römorkör destek hizmetinin 2 bin ile 3 bin dolar arasında değiştiği belirtiliyor.
Dadaylılar Denizcilik Genel Müdürü Metin Şener: 750 kw küçük tonaj için çok yüksek
Dadaylılar Denizcilik Genel Müdürü Metin Şener de, filolarındaki gemilerin de bu değişiklikten etkilendiğini belirterek “Hollanda’dan yük getiren bir gemimiz Türkiye’de üç limana uğrak yaparak yükünü boşaltacaktı. Gemi Türkiye’ye gelmeden değişiklik yürürlüğe girdi. Ekstradan 6 bin 500 dolar maliyet çıktı. Zaten maliyetine navlun bulmuştuk, hesapta olmayan maliyet ile seferden zarar ettik” dedi. 5.000 grt’lik bir gemi için baş pervanelerden istenen 750 kw çok yüksek bir güç olduğunu dile getiren Şener şunları söyledi: “Bizim gemimiz 11.000 dwt ve 350 kw güce sahip baş pervanelerimiz fazlasıyla yetiyor. Bence tonajlar arasındaki sınırlama fazla tutulmuş. 15.000 grt’lik bir gemi yaklaşık 30.000 dwt’lik gemi demek. Bu kadar büyük tonajdan 750 kw isteyebilirsiniz ama 10.000 dwt’lik gemiler için 750 kw çok yüksek bir güç.”
Polaris Denizcilik Genel Müdürü Kaptan Levent Akson: Bilimsel hiçbir dayanağı yok
Zor piyasa koşullarında denizci girişimcilerin ayakta kalabilmesi için devlette destek beklerken, maliyetleri artıracak düzenlemelerin yapıldığını dile getiren Polaris Denizcilik Genel Müdürü Kaptan Levent Akson, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Yeni çıkan kararname ile grostonu 5 binin üstünde olan gemilerde minimum 750 kw baş pervane isteniyor. Bizim gemiler inşa edilirken hesaplamalar yapılmış ve baş pervaneleri 340 kw olarak belirlemişler. Bu gemileri 30 yıldır kullanıyoruz ve hiçbir sıkıntı yaşamadık. Bu gemilerde 750 kw’lık bir pervaneyi daha birinci kademede çalıştırdığınız zaman gemiyi tutmanız mümkün değil. Devlet neye göre böyle bir karar aldı. Dünyada böyle bir uygulama yok. Bilimsel bir araştırma yapılmış mı? Sonra sormazlar mı sizin bu römorkör şirketlerle ortaklığınız mı var diye?”
‘Vahşi kapitalizmin dişleri armatörün sırtına geçmiş’
Römorkör bedava hizmet vermediğini ve düzenlemenin armatörlere ek maliyet yüklediğini dile getiren Akson, Römorkör aldırmak için kuralı değiştirdiler ve 750 kw şartı getirdiler. 8 bin tonluk bir gemide 750 kw’lık bir baş pervane çok büyük bir güç. 18 bin tonluk bir geminin kullanabileceği bir güç. Teknik bir hata yapılıyor burada. Hangi mantık bunu yaptırıyor” yorumunu yaptı. Denizcilerin hakkının korunmadığını söyleyen Akson, “Vahşi kapitalizm dünyada tırnaklarını armatörlerin sırtına geçirmiş fakat Türkiye’de dişlerini armatörlerin sırtına geçirmiş durumda. Devletin devreye girip müdahale etmesi lazım fakat bakanlık denizcilerin hakkını korumak için hiçbir şey yapmıyor” dedi.
