Marmara’nın parlayan yıldızı Altaş Ambarlı Limanı, tek başına Türkiye ihracatının yüzde 9’unu gerçekleştiriyor. Liman yönetiminden sorumlu Altaş’ın yönetim kurulu üyeleri, ‘Ambarlı 3 gün dursa, Türkiye ekonomisi 1 ay kaybeder’ sözleriyle vurguluyorlar limanın önem derecesini.
Altaş, Ambarlı’daki konumuyla dünya limanlarındaki Port Authority’i temsil etmekte. Türkiye için ekstrem bir örnek olan bu durumun, 7 terminalden oluşan limanın başarıları göz önüne alındığında, ne kadar doğru bir uygulama olduğu ortada. Başarı halkasındaki son eksiği de, tamamlamayı düşünen Altaş yönetim kurulu, ‘limanlar içedönük işletmelerdir’ anlayışını terse çevirmek için basınla bir araya geldi. Yönetim kurulu üyeleri M. Galip Kendigelen, H. Hakan Gürdal, Ferhat Akkaya ve Genel Müdür Gürdal Karadeniz limanın dününü, bugününü ve yarınını medyayla paylaştı.
Ambarlı, Pire Limanı’nı geçti
Altaş Ambarlı Liman Tesisleri Genel Müdürü Gürdal Karadeniz, limandan, 24 milyar dolarlık değerindeki mal hareketinin geçtiğini, 2008’de bu rakamın 30 milyar dolar olmasını beklediklerini söyledi. Geçtiğimiz yıl Türkiye’de 4 milyon 700 bin TEU’luk konteyner hareketi gerçekleştiğini belirten Karadeniz, “Bunun 1 milyon 940 bini Ambarlı’ya aittir. Elleçlenen yük bakımından Doğu Akdeniz’de ikinci sıradayız. Ama, uzun yıllar toplam yük hareketinde ulaşamadığımız Pire Limanı’nı geçtik. Bundan 6-7 yıl önce Türkiye’deki konteyner hareketi 1.8 milyon TEU iken, 4.8 milyon TEU rakamlarına yaklaşmıştır. Altaş Ambarlı Limanı, bunun yüzde 41’ini gerçekleştiriyor. Marmara’daki yük hareketinin ise, yüzde 66’sı Ambarlı tarafından yapılmakta. Her ülkenin bir namzet limanı vardır. Türkiye denince de, akla Altaş Ambarlı Limanı gelmektedir. Türkiye’nin en büyük gümrük müdürlüğü de Ambarlı’da bulunuyor. Burada faaliyet gösteren ve farklı alanlarda hizmet veren 7 firmamız, Altaş’ın organizasyon, planlama ve koordinasyonunda hareket etmektedir. Altaş, terminaller arası ve kamu ile ilişkileri koordine eden bir liman otoritesidir” diye konuştu.
10 bin kişi limanı faal tutuyor
Limanların ekonominin can damarı olduğunu belirten Altaş Yönetim Kurulu Üyesi ve Marport Genel Müdürü Ferhat Akkaya, diğer üyeler gibi transit taşımacılığın önemine dikkat çekti. Akkaya, şu noktalara değindi: “Otomotivde, tekstilde rekorlar kırarsınız, ama bunları sevk edemezseniz hiçbir anlamı kalmaz. Dolayısıyla, limanların hızlı ve efektif olması bu mal hareketlerinin güvencesi ve can damarıdır. Ambarlı Limanı tek başına Türkiye ihracatının yüzde 9’unu yapmaktadır. Ambarlı Limanı 3 gün dursa, Türkiye ekonomisi 1 ay kaybeder. Bu limanı Altaş çalıştırıyor. Limanı 365 gün faaliyette tutmak kritik öneme sahiptir. Limanda çalışan yaklaşık 10 bin kişi faal tutabilmek için büyük emek sarfediyor. Karadeniz yükleri için aktarma limanı olmak, bizim için çok yeni bir konsept. Özellikle son 3-4 yıldır Pire Limanı’ndaki faaliyetlerin tıkanması dolayısıyla bizim de payımız artmıştır. Transit yük rakamı 700 bin TEU’ya ulaştı, daha da artacak. Çünkü, gemilerin boyları büyüyor. Gemi boyları büyüyünce, boğaz geçişlerinde sıkıntı yaşıyorlar. Günlük masrafları da fazla olduğu için aktarma limanlarına yükleri aktarıp, oradaki yükleri alıp, büyük denizlere açılıyorlar. Aktarma limanlarındaki yükler de, daha küçük gemilerle ilerdeki ülkelere taşınıyor. Eski Doğu Bloku ülkelerindeki konteyner hareketi çok hızlı gelişiyor. Aktarma limanı olma konusunda, Türkiye’nin önünde çok önemli bir fırsat var. Altaş Ambarlı da bunu çok iyi değerlendirerek, gerekli yatırımları yaptı. Hızlı elleçleme imkanı ile bu gemilere çok iyi hizmet veriyoruz”
“1980’lerde transit hareketi değerlendiremedik”
Mal hareketlerinin en çok yoğunlaştığı bölgelerin yüzde 33-34 ile Asya ülkeleri, ağırlıklı olarak da Çin olduğunu vurgulayan Altaş Yönetim Kurulu Üyesi ve Mardaş Genel Müdürü Kaptan M. Galip Kendigelen de, “1990’lı yıllarda mevzuat eksikliği ve yetersizlikler nedeniyle transit hareketlerini kaybettik. Bir ülkede bazı ekonomik hareketlerin hayata geçmesi, ekonomik potansiyelle ilintili olduğu kadar, coğrafi özellikleriyle de ilgilidir. Örneğin, Singapur’daki konteyner hareketi ekonomisiyle ilgili değil, dünyadaki coğrafi niteliğinden kaynaklanmaktadır. Ama, gelen yükler buradan dünyaya dağılmakta. Ambarlı da, Karadeniz çıkışının ağzında yer alan ve oraya yapılan mal hareketlerine pencere açabilen bir konumda. Bunu 1980’li yıllarda kavramış olsaydık. Bugün Pire diye anılan ve Türkiye totalinden fazla konteyner elleçliyor denilen limana giden mal hareketleri, belki de Türkiye’deki limanlara akacaktı. Mevzuatta da, ticaretin önünü açacak değişikliklerle bürokratik engellerin kaldırılmasıyla, mal hareketlerinin yeniden Türkiye’ye kayması söz konusu olabilir. Henüz yeterince transit taşımadan pay alamıyoruz” ifadelerini kullandı.
“Limancılık, taklit edilemeyecek avantaj demek”
Dış ticarette sürdürülebilir rekabet avantajını sürekli elde bulundurmanın önemine değinen Altaş Yönetim Kurulu Üyesi ve Akçansa Genel Müdür Yardımcısı H. Hakan Gürdal ise, “İstihdam ve yatırımları çok önemsemek gerekiyor. Coğrafi konumu nedeniyle hizmet sektörü başta olmak üzere, limancılık taklit edilemeyecek bazı avantajları beraberinde getiriyor. Limancılık, sanayinin yapısını da değiştiriyor. Değer zinciri içerisinde lojistik, geçmişe göre çok daha etkili. Bundan sonra, özellikle Marmara başta olmak üzere Türkiye’nin katma değer yaratan sektörlere yönelmesinde de limancılık potansiyelini kullanması çok önemli. Yatırımlar, ortak aklın gereği” dedi.
X-Ray mayısta faaliyete giriyor
Altaş Ambarlı Limanı, gümrük kaçakçılığı ile mücadelede yeni bir döneme giriyor. Önümüzdeki ay faaliyete geçecek 25 metre yüksekliğinde ve 60 metre uzunluğundaki x-ray cihazı ile Türkiye dış ticaretinin yüzde 9'unun geçiş yaptığı Ambarlı Limanı'nda kaçakçılara göz açtırılmayacak. Mini bir tünel görünümünde olacak "x-ray konteyner tarama cihazı" yardımı ile treylerlere yüklenerek Türkiye'ye sokulmak istenen illegal ve tehlikeli maddeler anında tespit edilecek. Gümrük Müsteşarlığı ve Avrupa Birliği (AB) tarafından finanse edilen x-ray cihazı, yaklaşık 3 milyon euroya mal olacak. Cihaz limanın girişine yerleştirilecek. Dünyada yalnızca 54 limanda kullanılan cihazın faaliyeti esnasında, 8 gümrük muhafaza personeli ile akışın uygun sağlanabilmesi için 4 Altaş güvenlik personeli görev yapacak.
Kaynak: Selçuk Onur/ Perşembe Rotası
