Kaçakçı gemiler limanda çürüyor

15.08.2006 12:05

Kaçak akaryakıt taşırken yakalanan gemiler dert olmaya başladı. Haydarpaşa'da 34, Harem ve Kasımpaşa'da 8, Kumkapı açıklarında da 4 gemi satılacağı günü bekliyor.

Kaçak akaryakıta karşı denetimlerini sıklaştıran Emniyet, Sahil Güvenlik ve Gümrük Muhafaza, yakaladığı akaryakıtı Tüpraş'a verirken, nakliyede kullanılan gemilere el koyuyor. Gümrük Müdürlüğü, satış için mahkemeden karar çıkararak gemileri limanlara çekiyor. Ancak bu gemiler bağlandıkları rıhtımlarda yıllarca yargı sürecinin bitmesini bekliyor. Devlet, kaçak akaryakıt taşırken yakalanan yeni gemileri tutacak liman bulmakta zorlanıyor. Çürüyüp batan gemiler ise ayrı bir dert. Kanuna göre el konulan deniz taşıtlarının en kısa sürede satılması gerekiyor. Ancak devlet, bürokratik süreçler ve yıllar süren davalar sebebiyle gemileri elden çıkaramıyor. Halen Haydarpaşa'da 34, Harem ve Kasımpaşa limanlarında 8, Kumkapı açıklarında da 4 gemi satılacağı günü bekliyor. Alıkoyduğu gemilerin bakım, muhafaza ve çevre zararı maliyetlerini de üstlenen devletin satışların gecikmesinden dolayı uğradığı zarar milyon dolarlarla ifade ediliyor. İstanbul Gümrükler Başmüdürü Selahattin Aldemir, “Kaçağı yakalamak bir dert, yakalanan taşıtları satmak ayrı bir dert. Marmara Denizi’nin belki de en önemli sorunu, kaçakçılıkta yakalanan deniz taşıtlarının konulacağı bir limanın olmayışı.” sözleriyle durumun vehametini ortaya koyuyor. İstanbul Liman Başkanı Ender Kurt da, şimdilik ticari gemilerin yanaşmasında herhangi bir problem olmadığını belirterek, “Ama ileride Ro-Ro seferleri başladığında sorun yaşanabilir” ikâzında bulunuyor. İzmit Gümrükler Başmüdürü Şükrü Keleş, “Aynı sorun bizde de var.” derken, Bursa Gümrükler Başmüdürü Tevfik Usta ise kara tankerleri için de aynı sıkıntının yaşandığına dikkat çekiyor. Sorunun aşılması talebiyle defalarca girişimde bulunduklarını kaydeden İstanbul Deniz Ticaret Odası Başkanı Metin Kalkavan da “Mevzuatın kökten değişmesi lazım. Kaçakçılar cezalandırılsın; ama gemiler niye cezalandırılıyor? Bunların limanlarda bağlanıp çürütülmesi ekonomiye zarardır.” sözleriyle tepkisini dile getiriyor. İstanbul Liman Başkanlığı’na ait uygun rıhtım bulunamadığı için yıllarca ‘yed-i emin’ olarak Türkiye Denizcilik İşletmeleri’ne teslim edilen gemilere Harem ve Kasımpaşa limanlarında yer ayrıldı. Ancak iki limanın da kapasitesi dolunca devreye İstanbul Valiliği girdi. Valiliğin müdahalesi ile Devlet Demiryolları ‘yed-i emin’ olarak tespit edildi ve Haydarpaşa Limanı’nın bir bölümü kaçakçı gemilerinin muhafazasına ayrıldı. Limanın dolması ise sadece bir yıl aldı. Halen Haydarpaşa’da 34, Harem ve Kasımpaşa’da 8, Kumkapı açıklarında da 4 gemi demirlemiş bir durumda satılacakları günü bekliyor. Benzer sorunlar Türkiye’nin diğer limanlarında da yaşanıyor. İzmit Gümrükler Başmüdürü Şükrü Keleş, “Gemileri teslim edecek yer sıkıntısı çekiyoruz. Şu an elimizde 4 adet gemi var; ama devlete ait limanların hiçbirisi müsait değil. 39 tane özel liman var; ama sahipleri ticari gemi yanaşamaz diye bize vermiyor.” sözleriyle sıkıntıyı özetliyor. Söz konusu limanlarda kapasitelerin dolması üzerine devlet, Kartal ve Ambarlı’da ek rıhtımlar açarak sorunu aşmanın yolunu arıyor. TDİ Genel Müdür Yardımcısı Tevfik Küçük, en son 10 gün önce Gümrük Müdürlüğü’ne bir yazı yazarak, ‘Gemiler çürüyor, batacaklar. Süreci hızlandırın.’ uyarısında bulunduklarını anlatıyor. Uzmanlar, Gümrük Müdürlüğü’nün de çaresiz olduğuna dikkat çekiyor; zira 4926 sayılı Kaçakçılık Kanunu’na göre bu tür taşıtların tasfiyesi için mahkemeden satış kararının çıkması zorunlu. Giderek büyüyen bir sorunla karşı karşıya olduklarını vurgulayan İstanbul Gümrükler Başmüdürü Aldemir, “Davanın açılması, kararın çıkması, karar sonucunda değer tespitinin yapılıp satışa sunulması yıllar alıyor.” diyor. Yakalanma riskinin giderek daha da yükseldiğini dikkate alan kaçakçılar, nakliyelerinde neredeyse hurdaya çıkmış eski gemileri tercih ediyor. Taşıt sahiplerinin müdahaleleri de satışların aksamasında büyük rol oynuyor. Gemi sahipleri aralarında gizli anlaşma yaparak, dışarıdan kimseyi ihalelere sokmuyor. Bugüne kadar satılan 6 gemiden 1 milyon YTL civarında gelir elde edildi. DenizHaber.Com

SON EKLENEN GALERİLER

Diğer Haberler