Doktor balıklar olarak bilinen "garra rufa" balıklar çoğaltılarak sağlık turizminin hizmetine sunulacak. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Su Ürünleri Fakültesi, Sivas’ın dünyaca ünlü doktor balıklarını bilimsel incelemeye aldı. Balıklar önce çoğaltılacak, ardından da sağlık turizminin hizmetine sunulacak. Proje hakkında bilgi veren Dekan Prof. Dr. Ahmet Adem Tekinay, ilk etapta 50 tane balığı çoğaltarak hastane ve tedavi merkezlerine vereceklerini, ayrıca dermatoloji bölümünün desteğiyle deri üzerindeki etkilerini ortaya koyacaklarını kaydetti.
"Sivas Kangal" olarak adlandırılan, Latince "garra rufa" olarak bilinen doktor balıkların ithal edildiğini belirten Dekan Tekinay, “Üretim yapılıp hastalara hizmet verebilecek aşamaya gelmelerini planlıyoruz. Bu şu anda bir proje ve hedefi, hastanelerde yaygın olarak kullanılmasını sağlamadan önce tedavi mekanizmalarını ortaya çıkarmak. Üretim sistemini, biyolojisini ve tedavi mekanizmalarını öğrenip hastanelerde uygun şekillerde tedavi amaçlı kullanılmasını hedefliyoruz.” dedi.
'BALIKLARI ÇOĞALTIP HASTANELERE VERECEĞİZ'
İlk etapta getirilen damızlık 50 adet balığın çoğaltılacağını aktaran Prof. Dr. Tekinay, “Halk arasında doktor balık olarak isimlendirilen Sivas menşeli bu balıklarımız, dünyada ve özellikle Türkiye’de son zamanlarda giderek yaygınlaşan turistlik tesislerde, dermatolojik hastalıkların tedavisinde yaygın kullanılan bir tür olması ve sonuçta bir su ürünü olması nedeniyle bizim de dikkatimizi çekti. İKÇÜ Su Ürünleri ve Tıp fakülteleri işbirliğiyle akvaryum ünitesine adaptasyonunu, üreme biyolojilerinin nasıl şekillendiğini ve nasıl üretildiğini öğrenmek için bir proje gerçekleştirdik. Bu projeyi üretimiyle sınırlı tutmadan, aynı zamanda dermatoloji ana bilim dalımızdaki hocalarımızla da işbirliğine giderek deri hastalıklarının tedavisinde nasıl bir mekanizma kullandıkları, uyguladıkları, nasıl bir enzim ya da başka bir madde salgıladıkları, bunun hangi deri hastalığı üzerinde nasıl bir etki yaptığını gözlemlemeyi hedefliyoruz.” şeklinde konuştu.
'TİCARİ AMAÇLA YAPMIYORUZ'
Üniversite olarak bu çalışmayı hiçbir ticari amaç gütmeden yaptıklarını vurgulayan Tekinay, “Bu projeyi gerçekleştirebilmemiz için çok sayıda balığa ihtiyacımız olacak. Bu balıkları da anaç olarak temin etmiş olup üretimlerine yoğun bir şekilde başlayacağız. Ticari amaçla üretim yapmayacağız, sadece projemizin gerçekleşmesi için uygulayacağız ancak üreme biyolojilerini de öğrenmiş olduğumuz için bunu yoğun bir şekilde üretmek isteyen girişimcilerimize üretim ar-ge'sini sunacağız.” dedi.
'BİLİMSEL VERİLERLE TURİSTİK TESİSLERE YÖNELECEĞİZ'
Birçok turistik tesisin yılın sadece üç beş ayı çalıştığını, oysa sağlık turizmiyle 12 aya yayılabileceğini ifade eden Dekan Tekinay, “İlerleyen aşamadaki hedefimiz, sadece turistik tesislerde sunulan bir hizmet olması yerine, gerçekten verimli ve etkili sonuçlar ortaya çıkarmamız halinde Türkiye’deki bütün hastanelerde tedavi aracı olarak kullanılması. Gerek hastanelerin içinde oluşturulan akvaryum ünitelerinde gerekse balıkları hastalara vererek evlerinde bu tedaviyi uygulamaları suretiyle deri hastalıkları tedavisine profesyonel ve bilimsel anlamda kazandırılmasını hedefliyoruz.“ diye konuştu.
'TÜRKİYE’NİN ÖZ BALIĞI İTHAL EDİLİYOR'
Sivas’ın doktor balıklarını, çeşitli yollarla yurtdışına çıkardıklarını ve çoğaltarak tekrar Türkiye'ye sattıklarını belirten Prof. Dr. Ahmet Adem Tekinay, “Sonuçta bu, Türkiye’nin öz balık türüdür. Ne yazık ki yurtdışına kaçırılması ve üretilip Türkiye’ye ihraç edilmesi hoş bir durum değildir. Bizim amacımız, kendi türümüz olan bu balığın ülkemizde üretilip insanımızın ve turistlerin tedavisinde kullanılmasının önünü açmaktır.” dedi.
'İKİ YILLIK FAKÜLTENİN ÖTESİNDE ÇALIŞIYORUZ'
İKÇÜ Su Ürünleri Fakültesi'nin iki yıl önce kurulduğunu, ciddi projelerle adını kısa sürede duyurduğunu vurgulayan Dekan Tekinay, şunları kaydetti: “İki yıllık fakülte, geçen yıl lisans öğrencisi almaya başladı. Lisans öğrencilerimizi özel sektörde eğitmeyi, girişimcilik dersleri de verip mezun olduklarında kendi işlerini kurabilecekleri bir eğitim seviyesine çıkarmayı amaçlıyoruz. Öğrencilerimizi çok yoğun bir eğitime tâbi tutuyoruz. Hepsini, mezun olduklarında çok yüksek ücretlerle su ürünleri işletmelerinde yönetici olarak işe başlatmayı hedefliyoruz. Geçen yıl bunun garantisini vermiştik, bu devam etmektedir. Sözümüzün arkasındayız. Öğrencilerimiz iyi yetiştirdiğimiz taktirde özel sektör dört gözle su ürünleri mühendislerini beklemektedir.“
