Deniz diplerinin gerçek sahipleri

15.11.2006 08:50

Deniz ve okyanusların sahibi mercanlar pek çoğumuzun aklına sert parlak taşlar olarak kazınmıştır. Mercanlar içi boşluklu hayvanlar grubununa ait organizmalardır.

Deniz ve okyanus dibinin sahipleri mercanlar harikulade renkleriyle seyircilerini cezbediyor. Işıl ışıl renkleriyle cansız gibi duran bambaşka bir hayat...

Mercanlar pek çoğumuzun aklına sert parlak taşlar olarak kazınmıştır. Kuşkusuz, mercanlarla ilk olarak şık bir kolye veya bir çift küpe olarak tanışanların sayısı çoğunluktadır. Mercanların en sık kullanım alanının kuyumculuk olduğu düşünülürse aslında bu durum çok da şaşırtıcı olmamaktadır. Mercanlar içi boşluklu hayvanlar (Coelenterata) grubunun Anthozoa takımına ait organizmalardır. Çoğu sert yapıda olmasına karşın yumuşak türleri de bulunmaktadır.Bizim sert olarak tanıdığımız ve "mercan" olarak adlandırdığımız; mikroskobik yapıda olan bu hayvanların öldükten sonra iskeletinin yığılıp sertleşmesiyle oluşmuş yapıdır. Mercanlar koloni halinde yaşayan sesil yani kendini bir yere tespit ederek yaşayan organizmalardır. Türüne bağlı olarak birkaç saat ile birkaç gün arasında planktonda, yani suyun içinde serbest olarak yaşayan mercan larvası kendini bir yere tespit ettikten sonra burada bir koloni oluşturmaya başlar. Çok uzun yıllar içinde mikroskobik boyuttaki milyarlarca parçacığın yığılması sonucu oluşan bu yapı bir kaza sonucu kırılana veya bir balıkadam /avcı tarafından kırılıncaya değin büyür. Daha sonra da pürüzsüz kırılma yüzeyleri, parlak ve göz alıcı yapısını ortaya çıkartan parlatma işlemlerinden sonra kuyumcu tezgahlarında takı olarak yerini alır.Antik çağlarda alışverişlerde para yerine değerli taş olarak kullanılan mercanlar bu özelliklerini günümüzde değerli takı ürünleri olarak korumaktadır. Mercanların önemi yalnızca bu ekonomik değere dayanmaz. Ekolojik olarak da çok büyük önem taşırlar. Oluşumu binlerce yıl almış mercan kayalıkları içlerinde barındırdıkları yüzlerce canlıya yaşam ortamı sunmaktadır. Koloni yapısında olmasından dolayı Avustralya'daki Büyük Mercan Resifleri tek bir "süperorganizma" olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle de yeryüzünün en büyük canlısı ünvanını taşımaktadır. Dünyamızın dörtte üçünü kaplayan okyanusların en önemli habitatlarından ve canlılarından olan mercanlar ne yazık ki son yıllarda çok önemli bir sorunla karşı karşıyadır. Bütün dünyayı tehdit eden tropikalizasyon, sonucu, sıcaklık değişimine son derece hassas olan mercan resifleri ölmektedir. Yeryüzündeki yaşam macerasının en değerli tanıklarından olan mercanlar gittiğinde yerine koyulamayacak olan insanlığın gerçek hazineleri arasında ayrıcalıklı bir yere sahiptir.DenizHaber.Com