Türkiye Bilişim Vakfı inisiyatifi olan Blockchain Türkiye Platformu, uluslararası ticarette blok zinciri uygulamalarını bir webinar serisi ile tartışmaya açtı. Webinar serisinin ikincisinde deniz sigortasında blok zinciri kullanımı ele alındı.
Avrupa Birliği Parlamentosu’nun gündemindeki ‘Tedarik Zincirleri ve Uluslararası Ticaret için Blok Zinciri’ çalışmaları konusunda Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) inisiyatifi olan Blockchain Türkiye Platformu’nun çalışmaları sürüyor. Uluslararası ticarette blok zinciri uygulamaları bir dizi webinar’da konunun tarafı uzmanlar, düzenleyiciler ve sektör profesyonelleri ile tartışmaya açıldı.
Blockchain Türkiye Platformu Üretim, Lojistik ve Taşımacılık Çalışma Grubu tarafından düzenlenen webinar serisinin ikincisi 4 Mayıs’ta yapıldı. Deniz sigortasında blok zinciri kullanımının ele alındığı webinar’ı İstanbul Blockchain Women Yönetim Kurulu Üyesi Menekşe Hüryaşar modere etti. Toplantıya Swansea Üniversitesi’nden Prof. Barış Soyer, Guy Carpenter Genel Müdürü Okan Utkueri ve Insha Ventures’dan Zeynep Stefan konuşmacı olarak katıldı.
Toplantıda; “Deniz sigortası nedir ve neden önemlidir?”, “Deniz sigortası nasıl uygulanır ve kullanılır?”, “Blockchain teknolojisinin deniz sigortacılığı alanındaki kullanım senaryoları, Blockchain uygulamalarının deniz sigortacılığı üzerinde yarattığı değişim” konu başlıkları ele alındı.
“DENİZCİLİK SİGORTALARINDA UYGULANABİLECEĞİ PEK ÇOK ALAN VAR”
Pandeminin de etkisiyle lojistik ve tedarik zincirinin önem kazandığını ve bu resim içinde sigorta sisteminin çok önemli bir rol oynadığını belirten Guy Carpenter Genel Müdürü Okan Utkueri, “Ana parçaları üç gruba ayırabiliriz. Birinci grup tekneler, gemiler, yatlar gibi yükleri taşıyan araçların sigortası, ikinci ana kategori bu deniz araçlarıyla taşınan yüklerin, emtiaların sigortası, üçüncü kategoride ise sorumluluk sigortası olarak tabir ettiğimiz bütün bu sevkiyatlar ve tedarik faaliyetleri esnasında denizde meydana gelebilecek farklı olaylar neticesinde uğranılan zararları teminat altına alan sorumluluk sigortası” dedi.
Sigortacılık hala çok geleneksel bir şekilde işlediğini dile getiren Utkueri, bunun deniz sigortacılığı için de geçerli olduğunu ve bu alanda blockchain ve yeni nesil teknolojilerin uygulanabilecek pek çok nokta olduğunu belirtti.
Utkueri, “Deniz sigortacılığı alanı çok kompleks, çok uluslu, çok farklı partilerin devrede olduğu kompleks yapılar. En son Süveyş kanalındaki Ever Given olayı buna çok iyi bir örnek. İnanılmaz büyük bir resmiden bahsediyoruz. Dolayısıyla deniz sigortacılığı, nakliyat sigortacılığı, sigortacılığın temellerini oluşturan dünya genelindeki lojistik ve tedarik zincirleri açısından çok önemli bir rol oynayan çok uluslu, çok yapılı ve yeni nesil teknolojilere özellikle blockchain alanında da oyun alanı çok geniş olabilecek çok büyük bir dünyadan bahsediyoruz” dedi.
“NAKLİYAT SİGORTALARINDA BLOCKCHAIN BÜYÜK ÖNEM TAŞIYOR”
Insha Ventures’dan Zeynep Stefan ise, sigorta sektörünün devamlılığın ve etkinliğinin arttırılmasının ticarette ve birçok farklı iktisadi faaliyette etkili olduğunu belirterek “Operasyonel olarak düşük maliyetli ve o derece ulaşılabilen hale gelecek. Nakliyat sigortalarında blockchain ile olması bu açıdan büyük önem taşıyor” ifadelerini kullandı.
Sigortacılık faaliyetlerinde hala geleneksel süreçlerin devam ettiğinin altını çizen Stefan, “Bunu ilk dönüştürecek, online taşıyacak, etkinliği arttıracak kişi, operasyonel maliyetlerini düşürecek. Sigorta sektörünün dönüşümü özellikle nakliyat sigortalarının dönüşümü ana motivatör olacak. Blockchaine dönüştüğünde operasyonel maliyetleri düşecek ve daha da yaygınlaşacak. Bu da bize şunu sağlayacak. Aldığımız ürünün bize nerelerden geldiğini ve nasıl ulaştığını, sosyal etkisini, çevre etkisini, çocuk işçi çalıştırıp çalıştırmaması, ne kadar karbon salınımı yaptığı bütün bunları biliyor olacağız. Bunu sadece blockchain sağlayacak. Blockchainle beraber, daha ucuz hizmet daha çok hizmet olacak. Aslında biz bu dünya arasında seçebiliyor hale geleceğiz. Yani çevreye duyarlı ürünleri blockchain ile geliştirilmiş nakliyat sigortaları sayesinde seçebiliyor hale geleceğiz ki bu çok büyük bir dönüşüm” dedi.
“BLOCKCHAIN TEKNOLOJİSİNE HUKUKTA ENGEL YOK”
Institute of International Shipping and Trade Law Direktörü Prof. Dr. Barış Soyer, hukukta blockchain uygulamaları ve sözleşmeleri değerlendirdi.
Soyer, şunları söyledi:
“Olaya uluslararası hukuk açısından baktığımız zaman şu an itibariyle bu sistemlerin sigortacılıkta kullanılmasını engelleyecek hukuki bir engel göremiyorum. Sonuçta blockchain uygulamasına girilmesi konusunda bir anlaşmaya varılması. Ki öyle bir anlaşma olmaksınız hiçbir tarafın ticari bir ilişkiye gireceğini sanmıyorum. Önemli olan husus o anlaşmanın hükümleri ve o anlaşmanın hangi hukuk sistemine tabi olacağı. Büyük ihtimalle bu anlaşma blockchain konusunda taraflara büyük miktarda serbestiyet tanıyan bir hukuk sistemine tabi edilecektir. Bu tamamen taraflara bırakılmış bir şey. Bu bağlamda örneğin İngiliz hukuku taraflara kati surette sözleşme hüviyeti tanıyor. Şu an itibariyle blockchain yoluyla sözleşme yapılması durumunda sistem ile ilgili ortaya çıkabilecek sorunların çözümü konusunda taraflar sözleşme yoluyla bir sonuç alabilirler. Ve bunu engellemeyecek bir ulusal hukuk sisteminin seçimi tarafların seçimi olacaktır.”
DENİZ SİGORTASINDA BLOK ZİNCİRİ UYGULAMALARI
Uluslararası ticarette blok zinciri uygulamalarıyla ilgili çalışmalar yürüten KPMG Türkiye’den Sigortacılık Sektör Lideri ve Denetim ve Güvence Hizmetleri Kıdemli Direktörü Tuğrul Uzun, uluslararası ticaretin yüzde 90’ının deniz yoluyla gerçekleştiğini belirtti.
Küresel deniz sigortası primlerinin 2017’de 28,5 milyar dolara ulaştığını söyleyen Uzun, “Deniz sigortası endüstrisi birçok bilgiyi işlemek zorunda olmasına rağmen hala manuel süreçlere ve kağıt belgelere dayanıyor. Bu nedenle doğrulamada verimsizliğe ve insan hatasına neden oluyor” dedi.
Hasarlar ve sevkiyat gecikmeleri gibi yüklerle ilgili riskleri azaltmayı amaçlayan deniz sigortasının gemileri ve sevkiyatları yolculukları boyunca koruduğunu vurgulayan Uzun, sistemde yaşanan başlıca sıkıntıları şöyle özetledi:
“Deniz sigortasında işin yapısı gereği karmaşık, çok uluslu ekosistemden farklı paydaşlar, birden fazla yargı alanı ve yüksek miktarda işlem bulunur. Farklı yargı bölgelerine uyum sağlarken tüm süreçleri ve oyuncuları koordine etmek deniz sigortası endüstrisi için hayli zor. Bu sektördeki idari sorunların yol açtığı gecikmeler tüm tedarik zincirlerini etkileyebiliyor. Sigorta şartlarının değişen koşullara hızla uyarlanmasının imkansızlığı sigortalar ve bir bütün olarak ticaret üzerinde ek maliyetler oluşturabiliyor.”
Blok zinciri teknolojisinin deniz sigortacılığı için ideal bir çözüm olduğunu belirten Tuğrul Uzun, şunları söyledi:
“Blok zinciri bu sektörde küresel bir ekosistemdeki katılımcıların güvenli ve özel bir ağa bağlıyken ortak bilgiye aynı anda erişmesini sağlıyor. Deniz ticareti için blok zinciri tabanlı bir sigorta sistemi ödemelerin otomatikleştirilmesinden ticaret ortakları, komisyoncuların sigortacıları ve talep işleyicileri arasında gerçek zamanlı sevkiyat bilgilerinin paylaşılmasına kadar bu sürecin tüm adımlarını dijitalleştiriyor. Aslında blok zinciri kağıt tabanlı olmayan ve kendi kendini yürüten akıllı sigorta sözleşmeleriyle uyumluluk ve sözleşme sorunlarını da çözüyor. Ayrıca akıllı sözleşmeler dolandırıcılık tespiti, yanlış ürün fiyatlandırması ve deniz sigortası için diğer diğer özel risklerle ilgili verimsizlikleri de ortadan kaldırıyor. Bu uygulama; blok zinciri talepleri ve ödemeleri daha hızlı, daha ucuz, daha doğru şekilde ele alarak nakliye süreçlerinin yüksek bir otomasyona doğru gelişmesine yardımcı olabilecek. Orijinal deniz sigortası sertifikaları, konşimentoların kopyaları, hasar faturaları gibi evraklar sözleşmenin tüm tarafları arasında blok zinciri sayesinde gerçek zamanlı paylaşılacak, böylece ticarette verimlilik artacak.”
DENİZ HABER AJANSI
