Kocaeli ve Sakarya'da yaklaşık 2 milyon kişinin içme suyu ihtiyacını karşılayan Sapanca Gölü, kirlilik tehlikesiyle karşı karşıya.Göl kenarında yaklaşık 40 yıl önce kapatılan taş ocağının yeniden açılmasına izin verildi. Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mahnaz Gümrükçüoğlu, taş ocağının yeniden faaliyete geçmesini 'cinayet' olarak değerlendirdi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Ankara-İstanbul Hızlı Tren Projesi için Devlet Demiryolları'na (TCDD) Sapanca'nın Yanık köyünde gölü besleyen derelerin bulunduğu alanda taş ocağı işletme izni verdi. İddiaya göre ocaktan çıkan malzemeler, hızlı tren projesinin Köseköy-Vezirhan, Vezirhan-İnönü hattının altyapısı için kullanılacak. 10 hektar alanda 5 yıllığına verilen izinle TCDD ile çalışan firma, taş ocağını işletmek için hazırlıklara başladı. Ancak taş ocağının çalışması durumunda Sapanca Gölü'nün yoğun şekilde kirliliğe maruz kalacağı belirtiliyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın hazırladığı Sapanca Gölü Havzası Çevre Düzeni Planı'nda havza içinde taş ocağı açılamayacağı açık şekilde belirtiliyor. Sakarya Su ve Kanalizasyon İdaresi de (SASKİ), ocağın faaliyetleriyle ilgili olumsuz görüş bildirdi.
SAÜ Öğretim Üyesi ve aynı zamanda TEMA Vakfı İl Temsilcisi Yrd. Doç. Dr. Mahnaz Gümrükçüoğlu, taş ocağına izin verilmesinin cinayetten farksız olduğunu söyledi. Sapanca Gölü'nün, dip ve çevresinde bulunan derelerden beslendiğini ve bu gölün Sakarya'nın tek içme suyu kaynağı olduğunu vurguladı. Gümrükçüoğlu, "Bir taş ocağının faaliyeti mahkeme kararıyla, gölü kirlettiği gerekçesiyle durdurulurken hemen yanında bulunan bir başka ocağa izin verilmesi anlaşılır gibi değil. Bunu nasıl izah edecekler." dedi. Taş ocağının faaliyete geçmesi durumunda toz, toprak ve diğer kirlilik unsurlarının Yanık Deresi ile birlikte göle karışacağı uyarısında bulunan Gümrükçüoğlu şöyle konuştu: "Ayrıca yeraltı suları da kirlenecek. Ormanlık alan tahrip edilecek. Bunun yanı sıra hemen taş ocağının yanında bulunan çevre halkı da olumsuz yönde etkilenecek. Bu ocağın açılmasında kesinlikle kamu yararı yok. Hem insan sağlığını hem de çevre sağlığı büyük zarar görecek. Cinayetten farksız bir durum. Taş ocağı için daha müsait ve ekonomik alanlar var. Burası sadece projeye yakın yerde bulunması sebebiyle tercih ediliyor. Ancak uzun vadede hem ekonomik hem toplumsal menfaat açısından son derece yanlış bir karar. Devlet büyük zarara uğrayacak. Burada kamu yararı yok aksine zararı var."
İznin iptali için savaşacağız
Taşocağının açılacağı Yanık köyünün muhtarı Sibel Baykal, ocağın hemen yanında su deposu ve konutların bulunduğunu, bu yüzden iznin iptali için yasal yollara başvuracaklarını söyledi. Köy sakinlerinden Namık Nevruz ve Gürbüz Demirsoy da taş ocağının evlerini, bağ ve bahçelerini kullanılamaz hale getireceğini, bu nedenle çok büyük endişe duyduklarını kaydetti. Sakarya Valiliği de izin verilen alanın, turizm, ulaşım güvenliği ve tarımsal üretim açısından değerlendirilmesi gerektiği bildirildi. Maden İşleri Genel Müdürlüğü ise talep alanının yerleşim alanlarına yakın olması nedeniyle çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde gerekli tüm güvenlik önlemlerinin alınması ve belirlenen alan dışında üretim yapılmaması için valiliğin uyarıldığını bilgisini verdi.
Kurumların görüşü alınmamış
Şehir Plancıları Odası Sakarya İl Temsilcisi Oya Arapoğlu, Sapanca Gölü'ne 2 kilometre mesafede bulunan ve göl havzası içinde yer alan taş ocağına izin verilmesinin çevre düzeni planına aykırı olduğunu kaydetti. Arapoğlu, "Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın da onayladığı Sapanca Gölü Havzası Çevre Düzeni Planı uygulama hükümlerinde 'Havza sınırları içinde 1., 2., 3. ve 4. koruma bölgelerinde yeni maden işletme tesisleri ve ocakları açılamaz. Bu alandaki eski maden ocaklarının ruhsatları, ruhsat bitim tarihinden yenilenmez.' hükmü var. Bu hüküm gereği burada taş ocağı açılamaz. Ocak için Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporu alması zorunlu. Bu şekilde çalıştırılamaz. Maden İşleri Genel Müdürlüğü İzin verirken hiçbir kurumdan görüş almamış." diyor.
