Balıkçıların 24 metre protestosunun altından mazot vurgunu çıktı. 2004'te balıkçılara 53 milyon TL mazot desteği verilirken, 2011'de rakam 153 milyon TL'ye çıktı, tekne sayısı iki kat arttı. Buna rağmen avlanan balık tonajı düştü. Devletten vergisiz yakıt alıp satıyorlar. Kıyıda küçük balık avlıyorlar.
Balıkçılık sektöründe son günlerde yaşanan 24 metre tartışmasının altında milyon dolarlık mazot rantı yatıyor. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın balık neslini korumak ve usulsüz avlanmayı önlemek için çıkardığı '24 metre derinlik şartı' bugüne kadar devletten mazot desteği almasına rağmen az yakıt tüketmek için kıyıda balıkçılık yapan gırgır avcılarını sarstı. 24 metre şartı protestosu gözleri sektöre çevirince çarpıcı bir tablo ortaya çıktı.
Sabah gazetesinde yer alan habere göre resmi kaynaklardan elde ettiği raporlara göre, balıkçılıkta yılda 100 milyon TL'yi bulan bir akaryakıt kaçakçılığı yaşanıyor. İstatistikler de bu raporları doğruluyor. Hükümet, balıkçıların daha derinde avlanmasına destek olmak için 2004'te mazotta vergiyi kaldırdı. İlk yıl 53 milyon TL mazot desteği dağıtıldı. Her yıl destek miktarı artarken 2011'de bu rakam 153 milyon TL'ye çıktı. Teşvik alan şirket sayısı 22 binden 53 bine yükseldi. Yani teşvik üç kat, tekne sayısı iki kat arttı. Buna rağmen, yıllık avlanan balık tonajı 493 binden 420 bine geriledi. Enerji Bakanlığı'nın araştırmalarına göre mazot teşvikinin büyük kısmı balıkçılık şirketleri tarafından kaçak yollarla piyasaya satıldı.
DENİZDE LÜFER KALMADI
Gırgırcı tabir edilen dev teknelerin '24 metrede lüfer ve levrek bulamayız' iddiası da boşa çıktı. TÜİK'in verilerine göre, 2002'de yıllık 25 bin ton lüfer avlanırken, 2011'de hatalı avlanma nedeniyle bu rakam 2 bin 500 tona geriledi.
BALIKÇILAR İKİYE BÖLÜNDÜ
İstanbul Bölgesi Su Ürünleri Kooperatifi Birliği Başkanı Erdoğan Kartal, 24 metre yasağının Türk balıkçılık sektörünün geleceği açısından oldukça önemli olduğunu ifade etti. Kendilerinin kooperatif olarak bu uygulamaya karşı olmadıklarını söyleyen Kartal, "Buna büyük balık tekneleri karşı çıktı. Ancak daha sonraki açıklamalarında onlar da geri adım attı. İstatistikler ortada. Rakamlara bakan herkes Türkiye balıkçılığında gelinen noktayı görebilir. Geleceğimiz için 24 metre uygulamasını denemeli ve uygulamalıyız" açıklamasında bulundu.
TEKNELERİN YARISI MAZOT KAÇAKÇILIĞI YAPIYOR
Türkiye Akaryakıt Bayileri İşverenleri Sendikası Başkanı Ferruh Zülfikar ise balık tekneleri üzerinden büyük bir mazot vurgunu yapıldığını söyledi. Kıyıdan bir metre uzaklaşacak durumu olmayan teknelerin bile devletten mazot teşviki aldığını belirten Zülfikar, "Binlerce tekne balık avlamaya çıkmadığı halde devletten indirimli akaryakıt alıyor. Sonra da bu yakıtı satıyorlar. Ortada milyonlarca dolarlık yolsuzluk söz konusu. 24 metre protestosunun altında da mazot kaygısı yatıyor" dedi.
LİTREDE 2 TL KÂR EDİYORLAR
2012'nin ilk 6 ayında balıkçı gemilerine satılan yakıtın ÖTV istisnası 89 milyon TL oldu. Yakıtın piyasa değeri ise önceki yıla göre yüzde 20 artış gösterdi. Motorin yıl ortalamasında 3.80 TL'ye satılıyor. Satış fiyatının yarısından fazlasının vergi ve kâr marjı olduğu düşünüldüğünde, litre başına 2 TL'ye yakın avantaj sağlanıyor. Bu desteğe ramen balıkçılar daha az mazot kaygısıyla kıyıda avlanıyor.
